تحلیل خوداتکایی شهرهای جدید در مناطق کلانشهری. مطالعه موردی شهر جدید پردیس در منطقه کلانشهری تهران

شهر جدید، شهری است برنامه ریزی شده برای تمرکز زدایی جمعیتی و اقتصادی کلانشهرها که ازلحاظ اشتغال و خدمات خود اتکاست. در حالی که امروز یکی از بارزترین چالشها در این شهرها، وابستگیآنها به منطقه کلانشهری، در تامین شغل، امکانات و خدمات است. بررسی رویکردها و نظریه های مختلفپیرامون موضوع نشان میدهد که عدم تعادل کار-مسکن ناشی از نبود اقتصاد پایه در شهر جدید و کمبودامکانات و خدمات شهری علت اصلی این وابستگی است که به شکل سفرهای روزانه کاری و غیرکاریساکنان بروز می نماید. شهر جدید پردیس واقع در 35 کیلومتری شرق تهران نیز از این قاعده مستثنینیست، در این مقاله سعی بر این است که میزان خوداتکایی این شهر و میزان وابستگی آن به منطقهکلانشهری تهران مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. روش تحقیق مقاله توصیفی- تحلیلی بوده که با حجمنمونه 400 خانوار (با استفاده از رابطه کوکران) از میان 13400 خانوار موجود در شهر، به شیوه نمونه گیریخوشه ای چند مرحله ای انجام شده است. توصیف داده ها در وضع موجود با استفاده از مطالعات کتابخانه ایو جمع آوری پرسشنامه پیرامون سفرهای کاری و غیرکاری موجود و تحلیل شدت و جهت سفرها از طریقنرم افزار پاژک و تحلیل همبستگی و تاثیر متغیرهای مستقل بر وابسته از طریق نرم افزار SPSS انجام شدهاست. یافته های تحقیق بیانگر آن است که که محل کار درصد از ساکنان شهر پردیس در خارج از پردیس قرار گرفته است و 59/5 درصد از مردم شهر ترجیح می دهند مجددا به تهران باز گردند. همچنینفقدان جاذبه های شغلی به میزان 0.60 ، کمبود امکانات آموزشی به میزان 0.423 ، کمبود امکاناتبهداشتی- درمانی به میزان 0.372 از تاثیرگذارترین عوامل در وابستگی شهر پردیس به کلانشهر تهرانهستند. بنابراین هر دو فرضیه تحقیق تایید می شوند.

کلیدواژه ها:

شهر جدید ، منطقه کلانشهری ، خوداتکایی ، تعادل مسکن-کار ، سفرهای کاری و غیرکاری ، کلان شهر تهران