اثر نوع محیط کشت پایه و تیمار هورمونی اکسین بر رشد ریشه های مویین گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis)

گیاه همیشه بهار Calendula officinalis از دیرباز به دلیل داشتن خواص دارویی فراوان مانند اثرات ضد میکروبی، ضد التهاب مصرف می شده است. وجود ترکیبات دارویی فراوانی مانند کارتنوئیدها، فلاونوئیدها، ترپنوئیدها، کومارین ها و ... در همیشه بهار گزارش شده است. محققین با استفاده از روش های کشت بافت سعی کرده اند تا تولید متابولیت های ثانویه با ارزش دارویی را در گیاهان بهبود ببخشند. از میان روش های مختلف کشت بافت گیاهی، تکنیک کشت ریشه های مویین به دلیل ویژگی هایی مانند سرعت رشد بالا و ثبات ژنتیکی و بیوسنتزی به عنوان روشی کارآمد برای تولید متابولیت های ثانویه شناخته شده است. بدین منظور ریز نمونه های برگ گیاه همیشه بهار با باکتری Agrobacterium rhizogenes سویه ی (A(4، تلقیح داده شدند. بعد از گذشت دو ماه از رشد ریشه های مویین القا شده به منظور بررسی اثرنوع محیط کشت پایه و تیمار هورمونی، از کلون A1 که به نظر می رسید رشد بهتری نسبت به سایر کلون ها دارد. انشعابات 6 تا 7 سانتی متری جدا سازی شده و در 4 نوع محیط کشت 1/2B5, 1/4B5, 1/2MS 1/4MS به دو صورت مایع و جامد و به همراه یک نوع هورمون اکسین (IAA) با سه غلظت 0، 0/5 و 1 میلی گرم بر لیتر کشت شدند. وزن خشک ریشه ها پس از دوماه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد نوع محیط کشت و سطوح مختلف هورمون، اختلاف معنی داری را در میزان رشد ریشه ها ایجاد می کند. ریشه های مویین در محیط کشت 1/2B5 و در سطح هورمونی 1mg/l بیشترین رشد را داشتند.

کلیدواژه ها:

همیشه بهار ، اگروباکتریوم ، ریشه مویین ، هورمون اکسین ، محیط کشت پایه ، وزن خشک