بکارگیری مدل MODFLOW در مدیریت بهره برداری از آب های زیرزمینی و ارزیابی عملکرد طرح آبخوانداری سرچاهان در استان هرمزگان

آبخوان داری یکی از روش های مهم تغذیه مصنوعی در آبخوان های غیر محصور است، که دارای بیش از 20 ایستگاه تحقیقاتی در سطح کشور می باشد. ایستگاه آبخوان داری سرچاهان یکی از این ایستگاه ها است که بی شک بر کمیت و کیفیت منابع آب زیرزمینی تاثیر گذار بوده و در توسعه پایدار منابع آب زیرزمینی منطقه طرح، مفید می باشد. لذا بررسی مستمر این اثرگذاری به منظور ارائه راهکارهای مناسب اجرایی و مدیریتی این قبیل طرح اجراها در منطقه ضروری بوده و می تواند ما را در راه رسیدن به این اهداف کمک نماید. در این تحقیق، به منظور ارزیابی تغذیه مصنوعی و طبیعی سفره آب زیرزمینی دشت سرچاهان در استان هرمزگان و پیش بینی نوسانات سطح آب زیرزمینی در دشت مذکور، از مدل آبهای زیرزمینی Modflow استفاده شد. برای شناخت خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان، از اطلاعات لاگهای حفاری، آمار منابع آبی، اطلاعات چاههای مشاهده ای و آزمایشات پمپاژ استفاده شده است. با رسم هیدرو گراف واحد دشت، مهر ماه 1383 به علت نوسانات کمتر در تراز آب زیرزمینی، برای واسنجی در حالت ماندگار مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از مدل در حالت ماندگار، مبنای واسنجی در حالت غیر ماندگار قرار گرفت. در این تحقیق سفره آب زیرزمینی دشت سرچاهان از سال آبی 1384-1383 الی 1388- 1387 به مدت 5 سال در 10 دوره زمانی مورد واسنجی قرار گرفت. صحت سنجی مدل از مهرماه 1388 لغایت شهریور ماه 1389 بیانگر مقبولیت مدل اجرا شده است. لذا می توان از مدل فوق برای پیش بینی وضعیت آینده و مدیریت آبخوان استفاده نمود. نتایج مدل آب های زیرزمینی بیانگر آن است که عرصه های پخش سیلاب سرچاهان در دوره آبی 1383 الی 1389، به طور متوسط باعث تغذیه آبخوان به میزان 58/3 میلیون متر مکعب در سال شده است، که این مقدار می تواند 25/0 متر از افت متوسط سالانه سفره ( 53/0متر) را جبران نماید. یعنی با وجود عملیات پخش سیلاب طی سال های آتی، سفره آب زیرزمینی مذکور همچنان با افت سطح ایستابی مواجه خواهد بود.

کلیدواژه ها:

ارزیابی پخش سیلاب ، تغذیه مصنوعی ، مدل آب زیرزمینی ، شبیه سازی ، دشت سرچاهان ، ایران