ارزیابی اقتصادی عملکرد سدهای خاکی احداثی در استان زنجان در جهت ارتقای مدیریت منابع آب سطحی

استان زنجان در شمال غربی ایران با متوسط بارندگی سالانه 341 میلیمتر دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است . سالانه در حدود 2060 میلیون متر مکعب رواناب های سطحی در ماههای سرد سال جریان می یابد که استفاده از آن ممکن نیست . لذا با توجه به وجود این پتانسیل در سطح استان به تعداد 30 دستگاه سد خاکی احداث گردید . هدف از این مقاله ارزیابی عملکرد اقتصادی سدهای خاکی احداثی در جهت جلوگیری از اتلاف آب و بهینه سازی و ارتقای بهره وری از منابع آب سطحی می باشد . برای انجام این تحقیق ابتدا اقدام به جمع آوری تمام اطلاعات مربوط به سدهای خاکی در غالب فرم های طراحی شده گردید . سپس عملکرد این سازه ها با توجه به هدف تحقیق تحلیل شد . نتایج حاصل نشان می دهد که احداث این سدها توانسته در حدود 45/33 میلیون متر مکعب آب مهار نماید که از نظر اقتصادی در حدود 15 میلیارد ریال درآمد داشته و از اتلاف منابع آب سطحی جلو گیری نموده است . نسبت سود به هزینه در آنها برابر 2/2 است و بهای هر متر مکعب آب استحصالی در حدود 238 ریال که نشاندهنده اقتصادی بودن احداث این سدهاست . همچنین با توجه به پتانسیل موجود در منطقه، این سدها تا 165 عدد قابل توسعه می باشد . لذا در استان زنجان، احداث سدهای خاکی یکی از روش های مناسب برای مهار و ذخیره سازی منابع آب سطحی و بهینه سازی بهره برداری از آنها برای تامین نیازهای آبی جامعه می باشد .

کلیدواژه ها:

سدهای خاکی ، منابع آب سطحی ، تامین آب ، استان زنجان