بررسی تاثیر تنش محوری بر ویژگیهای الاستیک دینامیک بازالت در تنشهای جانبی مختلف

تعیین ویژگیهای الاستیک سنگها به علت کاربرد وسیعشان در موارد متعددی مانند طراحی، اجرا و نگهداری فضاهای سنگی بسیار حائز اهمیت است. مهمترین این ویژگیها شامل مدول الاسیتیسته، مدول حجمی، مدول برشی و ضریب پوآسون میباشد. مرسومترین راه برآورد این ویژگیها انجام آزمایشهای استاتیک آزمایشگاهی و در برخی موارد برجا است. از آنجایی که انجام این آزمایشها بسیار پرهزینه بوده و با مشکلات خاص خود روبروست و همچنین نمونه پس از انجام آزمایش از بین میرود، امروزه روشهای غیر مخرب که بسیار سادهتر و کم هزینهتر از روشهای استاتیک هستند و در رأس آنها گذر امواج فراصوتی است، مورد توجه قرار گرفتهاند. با توجه به اینکه اغلب کارهای معدنی و بخشی از کارهای عمرانی در عمق صورت میگیرد و در عمقهای مختلف تنشهای فشاری محوری و جانبی متفاوت میباشد، و نیز چون با تغییر تنشهای جانبی و محوری مقادیر ویژگیهای الاستیک دینامیک سنگ تغییر مییابد، بنابراین در این تحقیق سعی شده است که با عبور امواج فشاری و برشی در نمونه تحت تنشهای جانبی و محوری مختلف، میزان مدولهای تغییر شکلپذیری سنگ محاسبه شده و تاثیر حالتهای مختلف تنش بر ویژگیهای الاستیک دینامیک سنگ بررسی شود. پس از تحلیلهای صورت گرفته مشخص شد که با ثابت نگه داشتن تنش جانبی و افزایش تنش محوری، هم مقدار سرعت امواج فشاری و برشی و هم مقدار تمام پارامترهای الاستیک دینامیک بازالت مورد اآزمایش افزایش مییابد. البته ارتباط بین این افزایش مقدار ویژگیهای الاستیک دینامیک بازالت و تنش محوری ممکن است خطی، منحنی و یا لگاریتمی باشد

کلیدواژه ها:

تنش محوری ، ویژگیهای الاستیک دینامیک ، بازالت ، تنش جانبی ، سرعت موج فشاری ، سرعت موج برشی