تاثیر سازه های هیدرولیکی بر پارامتر زمان تمرکز

پارامترهای زمان یک قسمت مهم از مدل کردن و طراحی هیدرولوژیکی جریانهای سیلابی هستند. کاربرد شمار زیادی از مدلهای ساده بارش- روان آب مثل روش استدلالی یا روش جدولی سازمان حفاظت خاک به این پارامتر بستگی دارد. زمان تمرکز یک حوزه آبخیز به عنوان عاملی پایه برای انتخاب شدت باران طرح از منحنی های شدت-مدت-فراوانی هر منطقه می باشد. سیلابهای حداکثر با یک دوره بازگشت معین ارتباط تنگاتنگی با شدت باران طرح دارند. لذا زمان تمرکز یکی از مهمترین عوامل در محاسبه رواناب حداکثر حوزه می باشد. خطای برآورد در یک پارامتر زمانی مثل زمان تمرکز می تواند باعث ایجاد خطاهای عمده تری در بخشی از طراحی گردد که مبنای آن پارامتر زمانی است. در این تحقیق که در آن حوزه های غرب و جنوب غرب ایران مورد بررسی قرار گرفتند با استفاده از تجزیه هیدروگراف سیلاب زمان تمرکز واقعی حوزه ها بدست آمد. نتیجه این بررسی نشان داد در بین عوامل موثر بر شکل هیدروگراف سیل تاثیر سازه های هیدرولیکی نظیر سدهای مخزنی و انحرافی، غیر قابل اغماض و چشم پوشی است. بطوریکه حتی سایر عوامل طبیعی تحت الشعاع قرار می گیرند. نتیجه آنکه در حوزه های دارای سازه های هیدرولیکی، زمان تمرکز زیر حوزه ها بسته به این که نقطه تمرکز آنها در بالا دست یا در پایین دست تاسیسات کنترل و ذخیره آب واقع باشد با حالتی که حوزه فاقد این تاسیسات است تفاوت چشمگیری دارد

کلیدواژه ها:

سری زمانی هیدرولوژیک ، تخمین پارامتر ، روش حداکثر درستنمائی ، مدل اتورگرسیو – میانگین متحرک تجمعی