بررسی تأثیر جهانی شدن شهرها بر کیفیت زندگی شهروندان (مورد پژوهش: شهرستان رامسر)

یکی از پدیده هایی که جامعه بشری در حال حاضر با آن مواجه است پدیده جهانی شدن می باشد، ابعاد و دامنه های این پدیده آنقدر وسیع و گسترده است که تمام شئون زندگی بشری را در عرصه های مختلف علم، تکنولوژیف فرهنگ، اجتماع، سیاست و اقتصاد تحت تدثیر خود قرار داده تا جایی که برخی از صاحب نظران آن را به عنوان بزگترین و مهمترین رخداد تاریخ بشری یاد کرده اند. اینک تطبیق مداوم نظام شهری به عنواننظام باز با شرایط و تحولات نوین بیرونی ایجاب می کند تا در عرصه جهانی شدن به نقش آفرینی نیروها و عواملی که بر سازمان فضایی و نظام شهری مؤثرند بیش از پیش توجه گردد. امروزه در آستانه قرن بیست و یکم جهان با سرعتی غیرقابل تصور در حال تغییر است و بررسی تحولات جهانی طی نیم قرن اخیر نیز حاکی از این است که شهر و شهرنشینی با تغییرات بنیادی کمی و کیفی روبه رو بوده و به تبع آن شهرها و کلان شهرهای کشورهای در حال توسعه به ویژه در کشورهای آسیایی از این رخدادها دچار تحولات اساسی شده اند و این روند همچنان با شدت زیادی ادامه دارد. در بررسی های مربوط به کیفیت زندگی این سوال مطرح است که چه کسی چه چیزی را در کجا به دست می آورد؟ اگرچه مشاهده اینکه مردم در مکانهای مختلف به اشکال متفاوتی زندگی می کنند، لزوماً اشارات ضمنی اخلاقی به همراه ندارند، اما قضاوت در مورد کیفیت زندگی ناگزیر پرسش هایی را در مورد مفاهیم خوب یا بد، بهتر یا بدتر مطرح می کند و با گذار از کنجکاوی جغرافیایی سنتی در خصوص تفاوت های ناحیه ای و رفتن به سوی مباحث مربوط به نابرابری فضایی، وارد وادی اخلاقیات می شود (اسمیت، 1381، 171) پژوهش هایی در هلسینکی نشان داده است که بین کیفیت زندگی و رفتارهای ناهنجار اجتماعی نظیر خودکشی، انحرافات اجتماعی، الکلیسم و میزان طلاق رابطه مستقیمی وجود دارد. در حالی که کیفیت مسکن نیز خود بازتابی از اوضاع اجتماعی- اقتصادی است (شکویی، 83:1379). در گتوهای نژادی، آمریکا، مرگ و میر زودرس، انفلوانزا، امراض قلبی و قتل عامل اصلی مرگ و میر مردان سیاه پوست می باشد. در گتوی هارلم 50 درصد ساکن غیراستاندارد است. نرخ بیکاری 25 تا 30 درصد بوده و تقریباً نصف مردان جوان قادر به پیدا کردن کار نمی باشند. در نتیجه ساکنان این نوع محلات تحت فشارهای اقتصادی و روانی شدیدی قرار دارند. (شمکویی، 79:1369) بدین ترتیب مقوله کیفیت زندگی به شکل و سیعی با مفهوم رفاه ارتباط پیدا می کند. اگرچه در مورد رفاه نیز اتفاق نظر وجود ندارد ولی رفاه مفهومی است که توصیف کننده بهزیستی، تأمین زندگی و فقرزدایی است و لذا در ارتباط تنگاتنگی با مفاهیمی همچون عدالت اجتماعی قرار می گیرد. (نورمن باری، 6:138012)، لذا همانطوریکه بیان شد مفهوم کیفیت زندگی از یک طرف در ارتباط با عدالت اجتماعی و از طرفی با رفاه اجتماعی در ارتباط است و رفاه اجتماعی در بستر عدالت اجتماعی بوجود می آید. لذا برقراری عدالت اجتماعی در شهرها منجر به کیفیت زندگی شهروندان و دسترسی آسان و یکسان شهروندان به امکانات و خدمات را میسر می سازد.