حمایت کیفری از حریم خصوصی منزل در نظام حقوقی ج.ا.ایران

حق خلوت یا به تعبیری، حق داشتن یک زندگی خصوصی، به عنوان یکی از حقوق اساسی شهروندان، ارتباط عمیقی با حفظ شأن، کرامت، شخصیت، استقلال فردی، توسعه روابط شخصی، گسترش صمیمیت و امنیت روانی پایدار و حاکمیت بر احساسات و افکار و دیگر ارزش های مهم انسانی دارد. در ایران حق آزادی مسکن و منع نقض حریم منازل مبتنی بر قواعد شرعی، عرفی، قانون اساسی و قوانین عادی است. هیچکس نباید بدون اجازه صاحبخانه وارد منزل او شود مگر با اجازه مقامات قضایی و البته با رعایت تشریفات قانونی، قرآن کریم در آیات 27، 28 و 29 سوره نور بر ممنوعیت نقض حریم منزل و لزوم رعایت حریم خصوصی خانه های غیر بطور کامل تصریح دارد و حتب یه شیوه ورود افراد نیز اشاره نموده و تأکید می نماید که مومنین از ورود به منزل دیگری بدون کسب اجازه پرهیز نمایند. اصل 22 قانون اساسی و مواد 580 و 694 قانون مجازات اسلامی کشور ایران نیز حریم خصوصی منزل را مورد حمایت و تعرض به آن را محکوم و برای مجرمان آن مجازات لازم را پیش بینی کرده است. با این وجود حمایت از حق حریم خصوصی مطلق نیست و محدود ساختن این در برخی از اوضاع و احوال، ضروری است زیرا که مصونیت حریم منزل نباید به عنوان محملی برای ارتکاب جرم با تسهیل آن با اخفای آثار و ادوات جرم قرار بگیرد و مصالح عمومی را به پالش بکشد. بدین خاطر قانونگذار در پاره ای از مواد قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری به مقامات قضایی اجازه تفتیش و بازرسی منزل برای کشف جرائم داده است. البته این اجازه منوط به احراز شرایط و ضوابط خاص است.

کلیدواژه ها:

حریم خصوصی ، منزل ، مصونیت و تعرض ، قانون آیین دادرسی کیفری ، حمایت کیفری