بررسی تاثیر شرایط مرزی در خصوصیات جریان پایدار و ناپایدار در یک بازه از رودخانه دانوب

مدل یک بعدی HEC-RAS ، با بهره گیری از حداقل اطلاعات صحرائی و حجم محاسباتی اندک، کاربرد گسترده ای در مطالعات رودخانه ای ایران دارد. هدف اصلی در تحقیق حاضر، ارزیابی کارایی این مدل در رودخانه های بزرگ، با داده های شاهد و قابل اعتماد است. خصوصیات متوسط جریان در بازه ای بطول ۴۲ کیلومتر از رودخانه دانوب در کشور اسلواکی، در دو شرایط جریان پایدار و ناپایدار، با تغییر در شرایط مرزی پائین دست ( ۱- فرض جریان یکنواخت، ۲- منحنی سنجه شاهد)، بررسی گردیده است. شواهد پروفیل سطح آب در طول بازه برای دو دبی (۵۱۰۴ و ۸۹۱ مترمکعب بر ثانیه( با نتایج شبیه سازی مقایسه گردید. نتایج نشان میدهد که در گزینش جریان یکنواخت در شرایط مرزی پائین دست، اختلاف برآورد تراز سطح آب در نیمه پائین دست بازه قابل ملاحظه است. با افزایش جریان، طول تاثیر بسمت بالادست گسترش می یابد (برای ۸۹۱ مترمکعب بر ثانیه تا ۲۰ کیلومتری بالادست، با متوسط اختلاف تراز ۱/۰ متر؛ و برای ۵۱۰۴ مترمکعب بر ثانیه تا ۳۰ کیلومتری بالادست، با متوسط اختلاف تراز ۴/۰ متر). برآورد خصوصیات جریان تنها در نیمه ۲۰ کیلومتری بالادست بازه، قابل اعتماد است. براساس ارزیابی جریان مقطع پر در طول بازه دانوب در اسلواکی، دبی ۲۰۰۰ مترمکعب بر ثانیه را باید بعنوان آستانه سیلاب در نظر گرفت.

کلیدواژه ها:

مدل HEC-RAS ، دبی مقطع پر ، منحنی سنجه ، شرایط مرزی ، رودخانه دانوب