شناسایی کیو.تی.ال.های طول پدانکل گندم به عنوان معیار تحمل گرما

تنش گرما به ویژه به دلیل پدیده گرم شدن جهانی در دهه های اخیر به یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد گندم درمناطق گرم و خشک تبدیل شده است به طوریکه یکی از اولویت های پژوهشی به نژادگران به شمار می رود. بهنژادگران برای گزینش و ایجاد ارقام مقاوم همواره در پی شناخت ژن های کنترل کننده تحمل گرما و نشانگرهای ملکولی پیوسته با آنها هستند.از آنجا که طول پدانکل در مطالعات مختلف به عنوان یکی از معیارهای تحمل گرما معرفی شده بود، به منظور نقشه یابی کیو.تی.ال. های کنترل کننده این صفت، 143 رگه درون زاد نوترکیب حاصل از تلاقی کاز و مانتنا به مدت یکسال درشرایط طبیعی کرج و دو سال در شرایط طبیعی و تنش گرمایی بوشهر مورد ارزیابی قرار قرار گرفتند. نقشه پیوستگی جمعیت با استفاده از 234 نشانگر SSR و 267 نشانگر AFLP ترسیم گردید که 20 کروموزوم گندم را پوشش می داد . بر اساس روش نقشه یابی بازه ای مرکب 14 کیو.تی.ال برای طول پدانکل شامل 9 عدد اختصاصی شرایط نرمال ، 4 عدد اختصاصی شرایط تنش و یک عدد در هردو شرایط نرمال و تنش روی کروموزوم های 5B , 4D,4B, 3B,2D2B,2A,ID تشخیص داده شد. بر اساس طول پدانکل، چهار عدد از کیو.تی.ال. ها بصورت اختصاصی در شرایط تنش گرما در مجاورت نشانگرهای gwm 148 و gwm429 روی کروموزوم 2B نشانگرهای gwm494a و gdm125 روی کروموزوم 4D و نشانگرهای gwm408 و gwm554 روی کروموزوم 5B مکانیابی شد که می توانند برای گزینش و غربال ژنوتیپها بمنظور تحمل تنش گرما مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

گندم ، QTL ، تنش گرما ، طول پدانکل ، نشانگر