جایگاه شهرهای ساحلی در عصر جهانی شدن و توسعه منطقه ای ایران؛مطالعه موردی: بندر انزلی

با فرا رسیدن قرن 21 و به ویژه دو دهه پایانی قرن 20 میلادی زمان وقوع دو رخداد مهم جهانی در تاریخ حیات بشری است. یکی از این دو رخداد، شهری شدن جهان و دیگری جهانی شدن شهرها است. صرف نظر از تبعات منفی جهانی شدن، کلیه شهرها، در صدد پیوند به شبکه شهرهای جهانی، به منظور بهره گیری از مزایای جهانی شدن می باشند. بسیاری از شهرهای ساحلی بعد از آغاز عصر تحولات اطلاعات ( 1970 ) به سوی پذیرش نقش قطب به عنوان دروازه های ورودی توسعه و انتقال امواج توسعه به سایر نقاط یک کشور حرکت کرده اند. لذا چنین شهرهایی در صدد حل مشکلات زیرساختی، مدیریتی، خلاء های قانونی و فرهنگی به منظور سازگاری با معیارهای فرایند جهانی شدن می باشند. شهرهای ایران نیز به دلیل تأخیر در پیوند با اقتصاد جهانی، ضعف ادبیات علمی جهانی کردن شهرها، سیاست خارجی متغیر، تحریم یکجانبه آمریکا و به تبع آن مشکلات ناشی از عدم سرمایه گذاری خارجی در کشور، محدودیت های اینترنتی و ارتباطی، ضعف زیرساخت های مالی و بانکی و ضعف در قوانین با مشکلات بسیاری در روند جهانی شدن مواجه اند که این در شهرهای ساحلی به دلیل شرایط ژئوپلیتیک خاص آنها متأثر از امنیت ملی و سرزمینی دو چندان شده است. هدف این مقاله ارائه راهکارهای مناسب جهت استفاده از فرصت های موجود جهت تولید و صادرات انواع کالا و خدمات در فراسوی مرزهای ملی مانند بازار مصرف کشورهای حوزه خزر و قفقاز با جمعیت بیش از 50 میلیون نفر است. در راستای این هدف، ابتدا مسأله جهانی شدن شهرهای ساحلی ایران در منطقه شمال(با تأکید بر بندرانزلی) با توجه به تئوری های موجود تحلیل شد. همچنین با استفاده از تکنیک های پرسشنامه و مصاحبه، چشم انداز مناسبی از پتانسیل های محلی درباره کارکرد دروازه های توسعه و نقاط کانونی شهری در توسعه منطقه ای گردآوری شد و در نهایت پیشنهاداتی که عبارتد از: اصلاح قوانین، ارتقاء سیستم مدیریت، اصلاح و بهبود قوانین و حقوق گمرکی، سرمایه گذاری در زمینه زیرساخت های شهری و ارائه بستر قضایی و فرهنگی مناسب برای هدایت سرمایه گذاری خارجی بیشتر در این مناطق ارائه شد

کلیدواژه ها:

جهانی شدن ، توسعه منطقه ای ، برنامه ریزی منطقه ای ، شهرهای ساحلی ، بندر انزلی