شیوه تدفین زرتشتیان یزد از دوره قاجار تا عصر حاضر

شیوهی تدفین اجساد در هر منطقه و در نزد هر قومی از ویژگیهای خاصی برخوردار میباشد که این روشها برخاسته از نوع تفکرات، عقاید و فرهنگ خاص آن جامعه و محیط جغرافیایی آن است.در کیش زرتشتی هیچ دستوری در باب تدفین وجود ندارد، اما در مقابل به پاسداری از چهار عنصر اصلیآب، باد، خاک و آتش تأکید فراوانی شده است. از آنجایی که زرتشتیان جسد را ناپاک میدانند و معتقدند که دیو نسو دیو مرگ در آن جای گرفته؛ برای جلوگیری از آلودگی چهار آخشیج با لاشهی فرد متوفی، از روشهای گوناگونی برای تدفین استفاده کردهاند. از معمولیترین روش- های تدفین زرتشتیان قبل و بعد از اسلام میتوان به گذاشتن جسد در فضای باز و بر بلندیها استودان اشاره نمود که در ادوار متأخر به برجهای خاموشی معروف گردیده است. جسد در این روش پس از تجزیه و مصرف توسط مرغان لاشخوار، خاک را که نماد زایش و فرشتهی سپندارمذ است؛ آلوده نمیسازد. این پژوهش سعی دارد تا شیوهی تدفین زرتشتیان یزد را با مطالعهی اسناد و مدارک و دیدار از برجهای خاموشی و گورستانها از دوره قاجار تا عصر حاضر بررسی و سیر تغییرات و مجموعه علل آن را دریابد. مطالعات صورت گرفته نشان میدهد که زرتشتیان یزد طی این مدت، روش مرسوم تدفین در دورهی قاجاری را ترک و از شیوهی جدیدی که مبنای آن شبیه تدفین هموطنان مسلمانشان میباشد، استفاده کردهاند.

کلیدواژه ها:

کیش زرتشت ، یزد ، تدفین ، دخمه