مفهوم نقش و نگاره ها در سنگ قبرهای محوطه شهیدگاه بقعه شیخ صفی الدین

سنگ قبرها یکی از پر رمز و رازترین منابع تاریخ گذشتگان به شمار میروند که برای یادبود مردگان ایجاد می شوند سنگ قبرهای هر منطقه و کشوری تحت تأثیر معماری و فرهنگ آن منطقه است معرفی شخصیتها، آیات و احادیث اشعار و ساایر اطلاعات تاریخی که بر روی سنگ قبرها حکاکی شده مجموعه بسیار خوبی برای بررسی تاریخ، فرهنگ و هنر مناطق مختلف است و حاکی از موقعیت اجتماعی، اعتقادات و باورهای مردم هر منطقه است که در اختیار بشر امروزی قرار گرفته است محوطه شهیدگاه از منحصر به فردترین نمونه گورستانهاست که در بخش شرقی و جنوبی مجموعه بناهای شیخ صفی الدین قرارگرفته است این گورستان در ابتدا محل دفن مریدان شیخ صفی و بعدها مدفن شهدای جنگهای چالدران و شروان و شخصیت های مذهبی و سیاسی بوده است تزیینات روی سنگ قبور به دو صورت کتیبهنگاره و نقوش متنوع نشان دهنده ماهیت و موقعیت اجتماعی و مذهبی متوفیان است؛ که به دو شیوه گود و برجسته بر روی سنگ ایجاد شده است در این پژوهش سعی بر آن شده با مطالعه، طبقه بندی و مقایسه نقوش روی سنگ قبور شیخ صفی با سایر گورستانهای همدوره و مشابه اهداف زیر دنبال شود: یافتن چیستی و دلیل ایجاد این نقوش بر روی سنگ قبرها - پیدا کردن ارتباط بین این نقوش با موقعیت اجتماعی، شغل، جنسیت متوفی و همچنین باورها و اعتقادات مردم - یافتن ارتباط بین این نگاره ها با نگارههای گورستانهای مشابه و همدوره -همچنین دراین مقاله تلاش شده به سوالات زیر پاسخ داده شود: مفهوم این نوع نقوش چیست؟ - ویژگی نقوش هر دوره زمانی چه تفاوتها و شباهاتی با هم دارند؟ - این قبور تا چه دد شباهتهایی با سایر گورستانهای همدوره داشته و آیا ارتباطی بین این گورستانها میتوان یافت؟

کلیدواژه ها:

نقش و نگاره ، سنگ قبر ، گورستان ، شهیدگاه ، بقعه شیخ صفیالدین