رفتار شهروندی سازمانی(تعاریف، تاریخچه، ابعاد، عوامل موثر برآن)

در دنیای پر چالش کنونی، سازمان ها به منظور رقابت در صحنه جهانی ، ارضای نیازها و انتظارات مشتریانو سازگاری با ماهیت در حال تغییر شغل، در تلاشند تا کارکنانی را به کار گیرند که فراتر از وظیفه و نقشتعیین شده در شرح شغلشان عمل کنند. بطور کلی، آن دسته از رفتارهای شغلی کارکنان که تاثیر زیادیبر اثر بخشی عملیات سازمان دارند، توجه محققان و مدیران زیادی را به خود جلب کرده اند . در گذشتهمحققان در مطالعات خود جهت بررسی رابطه میان رفتارهای شغلی و اثربخشی سازمانی، اکثراً به عملکرددرون نقشی کارکنان توجه می کردند.در سال های اخیر توسعه تکنولوژی های جدید و رشد فزآینده جهانیاقتصاد منجر به رقابت فزآینده و تغییرات سریع در اهمیت کار سازمان ها و کارکنان شان شده است. رفتار شهروندی سازمانی (OCB) اولین بار توسط باتمان و اورگان در اوایل دهه( 1980 ) میلادی به دنیای علم ارائه شد. «کتز و کان» نیز با تمایز قائل شدن بین عملکرد نقش و «رفتارهای نوآورانه و خود جوش» در دهه هفتاد و هشتاد و قبل تر از آنها، «چستر بارنارد» یا بیان مفهوم «تمایل به همکاری» در سال ( 1938 ) این موضوع را مورد توجه قرار دادند . ابعاد «رفتار نوآورانه و خودجوش» که به وسیله کاتز ارائه گردید عبارت اند از: همکاری با دیگران، حفاظت سازمان، ایده های سازنده داوطلبانه، خود آموزشی و حفظ نگرش مطلوببه سازمان.در نوشتاری که در پی می آید به شرح تعاریف و مفاهیم و دیگر جزئیات رفتار شهروندی سازمانیخواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

رفتارشهروندی سازمانی ، رفتارهای نوآورانه و خودجوش ، ایده های سازنده داوطلبانه