بررسی صید و صید در واحد تلاش ماهیان خاویاری در سواحل جنوبی دریای خزر (آبهای مازندران)

این مطالعه در راستای طرح "بررسی آماری و زیست شناسی ماهیان خاویاری در سواحل جنوبی دریای خزر (ابهای مازندران) بصورت ماهانه در طی سالهای 1388 لغایت 1391 انجام شد. صید به دو روشف استفاده از دام گوشگیر بوسیله صید شرکتی 0صیدگاه) و پره بوسیله شرکت تعاونی ماهیگیران صورت گرفت. هدف از این مطالعه بررسی صید و صید در واحد تلاش گونه های مختلف ماهیان خاویاری بود. نتایج نشان داد که تاس ماهی ایرانی (Acipenser persicus) با 69%، ازون برون (A. stellatus) با 19%، فیل ماهی (Huso huso) با 6%، شیب (A. nudiventris) با 4% و تاس ماهی روس (A. gueldenstaedtii) با 2% بترتیب بیشترین و کمترین درصد فراوانی را در صید تشکیل دادند. در کل 53263/6 کیلوگرم گوشت بدست آمد. میزان گوشت برای تمام گونه ها از سال 1388 تا 1391 دارای روند کاهشی بوده بطوریکه میزان گوشت تاسماهی ایرانی به ترتیب از 12146 به 4465 کیلوگرم تقلیل یافته است. میزان صید در واحد تلاش صیادی نشان داد که روند آن از سال 1388 لغایت 1391 کاهشی بوده است. در کل میزان صید در واحد تلاش تاسماهی ایرانی از 0/150 (1388) به 0/130 در سال 1391ف ازون برون از 0/009 (1388) به 0/021 (1391)، تاسماهی روس از 0/002 (1388) به 0/003 (1391)، شیپ از 0/027 (1388) به 0/001 (1391) و فیلماهی از 0/123 (1388) به 0/018 کیلوگرم قایق/روز در سال 1391 کاهش داشته است. در مجموع، تاسماهی ایرانی و فیلماهی به ترتیب بوسیله شرکتی و ماهیگیران پره دارای بیشترین میزان صید در واحد تلاش را داشتند. در کل صید در واحد تلاش بین صیدگاه های شرکتی و ماهیگیران پره اختلاف معنی داری وجود نداشت (P>0.05) اما این اختلاف در بین گونه ها در صید شرکتی و ماهیگیران پره وجود داشت (P<0.05). نتیجه گیری این که ذخایر ماهیان خاویاری در دریای خزر دارای روند کاهشی بوده و برخی از گونه های آن که در سال 1385 در لیست قرمز در طبقه ماهیان در معرض خطر (Endangered) قرار داشتند هم اکنون با یک پله سقوط در طبقه ماهیان در معرض خطر بحرانی (Critically endangered) قرار دارند که می تواند زنگ خطر جدی برای این ماهیان با ارزش باشد. با توجه به شرایط کنونی پیشنهاد می گردد که روند توقف صید تجاری ماهیان خاویاری در دریای خزر ادامه یابد و فقط صید مولدین مورد نیاز جهت تکثیر مصنوعی و بررسی های تحقیقاتی البته با تأمین اعتبار به موقع انجام گیرد.

کلیدواژه ها:

ماهیان خاویاری ، صدی ، صید در واحد تلاش صیادی ، دریای خزر ، مازندران