مطالعه تاثیر فلز سنگین نیکل بر برخی پارامترهای فیزیولوژیکی و تولید آلکالوئید در گیاه کاتارانتوس روزئوس (پریوش )

گیاهان طى چرخه زندگى خود معمولاً در معرض انواع وسیعى از تنش هاى محیطى از جمله تنش فلزات سنگین قرار می گیرند. فلز نیکل نیز از جمله فلزات سنگین است که بسیاری از پارامترهای فیزیولوژیکی گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد. گیاه کاتارانتوس روزئوس (پریوش) بعنوان منبعی غنی از ترکیبات شیمیایی آلکالوئیدی (ایندول آلکالوئیدها) شامل بیش از 130 متابولیت ثانویه مختلف در اندام های مختلف گیاه از جمله سکولوگانین، تریپتامین، استریکتوزیدین، سرپنتین، کاتارانتین، آجمالیسین، ویندولین، وینکریستین، وینبلاستین و.. می باشد. تعدادی از این ترکیبات دارای اثرات فارماکولوژیک بوده و بعنوان دارو در درمان فشار خون، سرطان و... کاربرد دارند. در این تحقیق، اثر غلظت های 0، 5/2، 5، 10، 25 و 50 میلی مولار کلرید نیکل بر میزان فعالیت آنزیم کاتالاز، تجمع پرولین ،مقدار پروتئین کل و میزان و نوع آلکالوئید بذرهای رقم صورتی پریوش، بررسی شد. در اندازه گیری فعالیت آنزیم کاتالاز، افزایش فعالیت این آنزیم در گیاهان تحت تیمار نسبت به گیاهان شاهد، مشاهده شد. میزان تجمع پرولین نیز در گیاهان تیمار شده با کلریدنیکل بویژه در غلظت های بالا افزایش یافت. میزان آلکالوئید کل بویژه وینکریستین و وینبلاستین نیز تحت تنش کلریدنیکل افزایش قابل توجهی می یابد.

کلیدواژه ها:

پریوش(Catharantus roseus) ، فلز سنگین نیکل ، آلکالوئیدها ، پرولین ، کاتالاز