بررسی آلودگی محیط زیستی عناصر سمناک AsوSB.HG ناشی از دامپ باطله های معدن طلا آغ دره

باطلههایی که از سنگهای معدنی استخراج شده از معادن طلا آغدره در منطقه تکاب واقع در جنوب شرقی استان آذربایجان غربی از ایران، طی مراحل مختلف خردایش، دانهبندی و پرعیار سازی جدا و در محلی در این منطقه دامپ می شوند، به طور طبیعی حاوی مقادیر قابل توجهی ترکیبات آرسنیک، آنتیموان و جیوه بوده و در سطحی گسترده آلودگی مناطق بالادست و پایین دست را سبب شدهاند. علاوه بر این، باطلههای تر یا آبدار جدا شده از مراحل مختلف اسیدشویی که در همان محل باطلههای خشک معادن مزبور دور ریخته میشوند، دارای مقادیر قابل ملاحظهای مواد و ترکیبات شیمیایی مختلف بوده و بنابراین سبب میشوند که شدت آلودگی در منطقه افزایش یابد . از سویی دیگر، بدلیل ریزشهای جوی و شرایط توپوگرافی منطقه، باعث نفوذ مواد شیمیایی شده که منتج به سرعت و تشدید آلودگی منطقه میشود. بررسی نمونههای باطله گرفته شده از دو بخش مختلف محل باطلهها نشان میدهد که آلودگی در منطقه از نوع شیمیایی، عمدتاً با ترکیبات آرسنیک، آنتیموان و جیوه بوده که شدت آن در بخش جنوبی دامپ باطلهها بیشتر است. با انجام عملیات و برداشتهای سطحی با استفاده از روشهای تجزیه شیمیایی، شدت کیفی و وسعت محدوده آلودگی در منطقه تعیین شده و همچنین مناطق یا نواحی آلوده از مناطق غیر آلوده در سطح زمین تفکیک میگردند . با شناخت نواحی و مناطق آلوده میتوان با ارائه راهکارهایی چون، ایجاد بسترسازی مناسب برای احداث دامپهای باطله و نیز کنترل و مهار پسابهای حاصله با ایجاد حائلهای بتنی بر این مهم فائق آمد.

کلیدواژه ها:

آرسنیک ، آنتیموان ، جیوه ، دامپ باطلههای معدنی ، تجزیه شیمیایی ، محیطزیست