تأثیر پوشش سنگریزه سطحی بر فرسایش خاک و خصوصیات هیدرولیکی جریان

پوشش سنگ ریزه سطحی با تغییراتی که در سطح خاک ایجاد میکند میتواند عاملی مهم در کنترل فرسایش خاک، به خصوص درمناطقی که استقرار پوشش گیاهی امکانپذیر نیست، باشد. این پژوهش، اثر پوششهای مختلف سنگریزه سطحی بر فرسایش خاک وخصوصیات هیدرولیکی جریان را بررسی میکند. برای این منظور تحقیق برروی 33 کرت با طول و عرض به ترتیب 20و0/5مترباشیب ثابت 3درصدبا دو تیمار پوشش سنگریزه0و10و20و30درصدوسه شدت جریان سطحی 2/5و5و7/5لیتر دردقیقه انجام شد در برخی کرتها مسافت طی شده توسط آب به 22 متر نرسید که در دبی ثابت این مسافت با درصد پوشش سنگریزه رابطهی معکوس داشت. در دبیهای ثابت برای بقیه کرتها، افزایش میزان سنگریزه باعث افزایش عمق متوسط جریان و ضریب زبری و کاهش سرعت متوسط، عدد فرود و عدد رینولدز به صورت ناچیز گردید و در دبیهای متفاوت با افزایش دبی عدد فرود کاهش و بقیه خصوصیات هیدرولیکی افزایش یافت. میزان 22 درصد سنگریزه در دو شدت جریان اول و 32 درصد در شدت جریان7/5لیتر دردقیقه برای تشکیل نشدن رسوب موثر بود. تغییرات متوسط غلظت رسوب در خاکها با صفر درصد سنگریزهی سطحی در اثر تغییر شدت جریان بیشتر از دیگر خاکها بود به گونهای که از0/1691گرم در لیتر )در دبی2/5لیتر دردقیقه به 0/318 گرم درلیتر دردبی 5لیتر دردقیقه و 0/445 گرمدرلیتر دردبی 7/5 لیتر دردقیقه رسید. متوسط غلظت رسوب در دبی7/5 لیتر دردقیقه برای پوشش های صفرو10و20درصد سنگریزه به ترتیب 0/445و0/1704و0/1057 گرم در لیتر بود که نمایانگر کاهش غلظت متوسط رسوب در دبی ثابت با افزایش میزان سنگریزه سطحی میباشد

کلیدواژه ها:

شهرکرد ، فرسایش خاک ، رواناب ، کرت