ساماندهی بافت تاریخی شهری با رویکرد TND و با تاکید بر پایداری محله ای (نمونه موردی: محله نقیب کلا بابل)

بافت های تاریخی شهر ها به عنوان بزرگترین میراث به جای مانده از دوران گذشته در دل شهر جدید جای گرفته اند؛ اما در شرایط توسعه ی پر شتاب جامعه ی امروز که سبب مداخله عجولانه در کالبد این بافت ها شده و همچنین بی توجهی و عدم برنامه ریزی صحیح به منظور بهبود این مراکز قدیم شهری، موجب افول و زوال آنها شده و محلات سنتی و تاریخی کارکرد خود را از دست دادهاند. بافت قدیم شهر بابل در زمره ی بافت های کهن کشور به شمار می آید که علیرغم وجود ظرفیت های مناسب در معرض خطر نابودی و فرسودگی قرار دارد؛ لذا به منظور بازگرداندن این مجموعه به چرخه ی زندگی و هماهنگ کردن این فضاها با نیازهای امروزی، طراحی و اجرای برنامه های بازآفرینی و ساماندهی شهری امری ضروری به نظر می رسد. بر این اساس با توجه به تمامی موانع موجود بر سر راه بهسازی این محلات، جنبش نو شهر-سازی دیدگاههای اصلاح گرایانهای به منظور ساماندهی محلات سنتی مد نظر قرار می دهد. یکی از مفاهیمی که در این جنبش مورد توجه قرار می گیرد، رویکرد TND می باشد که میتواند با محوریت قرار دادن انسان درطراحی ها و الگویابی اهداف خود بر اساس نیاز های جامعه جدید در کنار کمترین تخریب فضاهای با ارزش تاریخی، مناسبترین الگو برای ساماندهی این محلات در بافت های تاریخی شهر های ایران باشد. در این پژوهش که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای دادههای میدانی و اسنادی انجام شده است، ابتدا با استفاده از مدل راهبردی SWOT به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید های بخشی از بافت تاریخی بابل (محله نقیب کلا) پرداخته شده است. در پی آن به منظور ساماندهی مجموعه مورد نظر با هدف پویایی، سرزندگی و پایداری محله ای و با دیدگاه کمترین دخل و تصرف در بافت تاریخی با استفاده از رویکرد TND، راهکارها و طرح های پیشنهادی ارائه شده است. در نهایت با توجه به تجزیه و تحلیلهای صورت گرفته، این نتیجه به دست آمد که ساماندهی با رویکرد TND در این محله علاوه بر بازآفرینی آن، سبب ایجاد پایداری محله ای در داخل بافت میگردد.

کلیدواژه ها:

ساماندهی ، توسعه محلات سنتی (TND) ، پایداری محله ای ، بافت تاریخی ، محله نقیب کلا ، SWOT