فضاهای معنا محور و میادین اجتماعی در شهرسازی اسلامی؛ رکن گمشده (فضاهای تعاملی) در کلان شهرهای ایرانی اسلامی - امروز

بخش عمده ای از ویژگی های فضاهای شهری گذشته ایران در مولفه های معنایی و معنا محوری نمودپیدا می کرده است. ویژگی هایی که در دوران معاصر دچار گمشدگی و فراموشی شده اند و یکی از اصلیترین فضاهای شهری که تاثیر زیادی از این مسئله گرفته است، میادین شهری می باشند. عمده ترین دلیل اینمسئله را می توان عدم توجه به ویژگی های معنایی و معنوی شهرسازی و معماری سنتی دانست. هدف از اینپژوهش بررسی ویژگیهای میادین سنتی و شناسایی معیارهای تحلیل معناشناسانه در فضاهای شهری به منظورارتقا سطح تعاملات اجتماعی می باشد. بدین منظور پژوهش حاضر با بررسی و تحلیل ادبیات موضوع گستردهمیادین شهری و تحلیل معناشناسانه به ارائه چارچوب نظری تحقیق پرداخته است و در ادامه با انجام مطالعاتمیدانی (مشاهده و پرسشنامه) به مقایسه چارچوب نظری مستخرج از ادبیات موضوع و اطلاعات جمع آوریشده با استفاده تحلیل های توصیفی (تکنیکهای چیدمان فضایی (Space Syntax)، عکاسی و مساحی) واستنباطی (تحلیل عاملی تاییدی توسط نرم افزار لیزرل (LISREL) ) در جهت اثبات فرضیه اقدام شده است.نتایج این پژوهش نشان می دهد که از میان معیارهای کیفی مورد سنجش معناشناسانه معیارهای ذهنی مانندتنوع، رنگ و نشانه ها بیشترین رابطه را با بعد تعاملات اجتماعی دارند. لذا از این نتایج می توان در افزایشمعنا محوری و معنویت در فضاهای شهری، که منجر به ایجاد فضاهای تعاملی می شود، استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

فضای شهری ، میدان ، معنا و معنویت ، تحلیل معناشناسانه ، تعاملات اجتماعی