بررسی پایداری در کشت بوم های زعفران (.Crocus sativus L) در کاشمر و تربت حیدریه

به منظور بررسی پایداری در کشت بوم های زعفران، (.Crocus sativus. L) در شهرستان های کاشمر و تربت حیدریه این تحقیق در سال 1392 انجام شد. برای انجام این مطالعه تعدادی از شاخص های اصلی و فرعی درنظر گرفته شدند. شاخص های اصلی از شاخص پایداری شامل؛ اجتماعی- اقتصادی، تولید محصولات زراعی، کود و مواد شیمیایی، اب و آبیاری، شخم و مکانیزاسیون و مدیریت علف های هرز بود. داده ها در این شاخص از طریق پرسشنامه جمع آوری شده. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که مهمترین عوامل تعیین کننده شاخص پایداری این نظام زراعی عبارتند از؛ درآمد ناخالص زعفران، در دسترس بودن امکانات کشاورزی، در دسترس بودن مروجین کشاورزی، در دسترس بودن بیمه، وام بانکی، حاکورزی، اندازه مزرعه زعفران، میزان مصرف آب و سایر درآمدها بوده است. همچنین نتایج نشان داد که منطقه مورد مطالعه در شرایط با ثبات نیست. و تنها 2 درصد از کشاورزان نمره مساوی یا بیش از 50 (از 100 امتیاز شاخص پایداری) دست یافته اند. بالاترین امتیاز در میان اکوسیستم های کشاورزی در منطقه مورد مطالعه 51 بود. میانگین نمره کل شهرستان های کاشمر و تربت حیدریه 35/41 بود. که امتیاز کاشمر و تربت حیدریه به ترتیب 36/68، 34/15 است. که آسیب پذیری اکوسیستم های کشاورزی زعفران را در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد. میانگین امتیاز شاخص های اصلی اجتماعی- اقتصادی، تولید محصولات زراعی، کود و مواد شیمیایی، اب و آبیاری، شخم و مکانیزاسیون و مدیریت علف های هرز به ترتیب 41/16، 26/63، 35/67، 38/95، 29/96 و 32/77 به دست آمد.

کلیدواژه ها:

شاخص ، شاخص پایداری ، زعفران ، کشاورزی پایدار