بررسی تنوع در محصول خشک میوه و همچنین کمیت و کیفیت اسانس در پانزده واریته ثبت شده گیاه دارویی آنیس Pimpinella aniums L

آنیس PimpinellaaniumsL از خانواده چتریان به علت دارا بودن اسانس معطر در میوه ها امروزه نه تنها یک گیاه دارویی ضد نفخ محسوب می شود بلکه به عنوان یک گیاه نوشابه ای جهت خوشبو و خوش طعم کردن نوشیدنی ها کاربرد فراوان دارد. همچنین اخیرا روی خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی این گیاه مطالعاتی گزارش شده است. در مطالعه پیش رو تعداد پانزده واریته آنیس ثبت شده اروپا از کشور آلمان و ایتالیا مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش انالیز تاثیر ژنوتیپ (واریته) ب محصول خشک میوه و همچنین کمیت و کیفیت اسانس مدنظر بود. اسانس های گیاهان از طریق تقطیر با آب استخراج شد و ترکیبات اسانس با استفاده از روش های GC و GC-MS مورد بررسی کمی و کیفی قرار گرفت نتایج آنالیز واریانس (ANOVA) و تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) یک تفاوت عمده و معنی دار بین واریته ها در محصول خشک میوه و همچنین کمیت اسانس نشان داد. محدوده محصول خشک میوه بدست امده بین واریته ها بین 0/8 تا 4/7 دسی تن در هکتار متغییر بود. درصد اسانس استخراج شده توسط دستگاه تقطیر کلونجر به صورت وزنی اندازه گیری شد بین 1/6% تا 3% در میان واریته ها متفاوت بود. در مجموع نوزده ترکیب در اسانس ها شناسایی شد که نشان داد ماده موثره ترانس انتول ترکیب غالب اسانس هاست و بین 83% تا 91% کل اسانس متغیر بود. این ماده شاخص کیفیت اسانس در انیس محسوب می شود و در واریته های اصلاح شده جدید برای ثبت نباید کمتر از 84% باشد ماده غیر مطلوب اسانس آنیس استراگول می باشد که در واریته های مورد مطالعه بین 0/6% تا 1/6% تعیین شد. با توجه به نتایج به دست امده در این پژوهش تنوع در محصول خشک میوه و همچنین کمیت اسانس در واریته های ثبت شده بالاست و می توان در به نژادی کلاسیک گیاه دارویی آنیس از این واریته ها استفاده کرد اما از نظر ترکیبات اسانس سطح تنوع به شدت پایین می باشد.