تعیین بهترین تیمار القای کالوس در گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)

بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) گیاهی از خانواده نعناعیان و بومی نواحی مدیترانه ای است این گیاه از علوفه دارویی کهنی است که ضمن کاربردهای مختلف به عنوان بادشکن ، مقوی معده، ارامبخش، ضد باکتری و ضد ویروس ، در صنایع عطر سازی و آشپزی نیز کاربرد دارد. با توجه به اهمیت اقتصادی بادرنجبویه بررسی و تعیین تیمار مناسب برای القای کالوس در این گیاه به منظور ایجاد امکان دستورزی های ژنتیکی و تکثیر عاری از بیماری این گیاه ، حائز اهمیت است این تحقیق به منظور ارزیابی القای کالوس در گیاه دارویی بادرنجبویه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال 1389 با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید تیمارها شامل، اکوتیپ (اصفهان و کرج) ، روشنایی (نور و تاریکی) ، هورمون BAP ا (0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر) و هورمون 2,4-D ا (0، 0/5، 1 و 2 میلی گرم در لیتر) بودند . مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که اکوتیپ اصفهان در شرایط نور و تاریکی از حجم کالوس بیشتری برخوردار بود و BAP و 2,4-D در سطح یک میلی گرم بر لیتر بیشترین حجم و درصد کالوس را داشت. مقایسه میانگین اثر متقابل روشنایی × BAP × ا2,4-D نشان داد که یک میلی گرم BAP به همراه یک میلی گرم 2,4-D و یک میلی گرم در لیتر BAP به همراه 0/5 میلی گرم در لیتر 2,4-D در شرایط تاریکی و روشنایی بیشترین کالوس زایی را داشتند نتیجه این تحقیق نشان داد که جهت القای کالوس در گیاه بادرنجبویه بسته به شرایط نور و تاریکی استفاده از سطوح یک میلی گرم در لیتر BAP به همراه 0/5 یا 1 میلی گرم در لیتر 2,4-D تیمارهای مناسبی می باشند.

کلیدواژه ها:

بادرنجبویه ، کالوس ، BAP و 2 ، 4-D