اثر آرایش کاشت بر وزن خشک کل، اجزاء تشکیل دهنده آن و سهم هر کدام در گلرنگ رقم کوسه در کشت تابستانه

بررسی وزن خشک گیاه دارویی گلرنگ و سهم اجزا تشکیل دهنده آن تحت آرایش کاشت، باعث شناخت نحوه بهره وری از عوامل محیطی و تولید محصول می شود لذا به منظور تعیین تاثیر فواصل ردیف کاشت و تراکم بوته بر تولید وزن خشک گلرنگ، رقم کوسه در کشت تابستانه ، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی ذلنشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان با آرایش کرت های یک بار خرد شده (فاکتور اصلی: فواصل ردیف کاشت 20، 30 و 45 سانتی متر و فرعی : تراکم 40 و 50 بوته در متر مربع) به صورت بلوک های کامل تصادفی به اجرا درآمد عامل اصلی شامل فواصل ردیف کاشت 20 و 30 سانتی متر (به صورت مسطح) و 45 سانتی متر (به صورت جوی و پشته) و عامل فرعی شامل تراکم های 40 و 50 بوته در متر مربع بودند با کاهش فاصله ردیف کاشت و افزایش تراکم بوته مقدار وزن خشک برگ ، ساقه، طبق و کل در واحد سطح افزایش یافت به طوری که فاصله ردیف 20 سانتی متر و تراکم 50 بوته در متر مربع دارای بیشترین مقدار این صفات بودند روند تغییرات در تمام تیمارهاغ مشابه بود رشد خطی وزن خشک برگ با دریافت 500 درجه - روز رشد، شروع و با دریافت حدود 1542 درجه- روز رشد روند نزولی آن آغاز شد. اما رشد خطی وزن خشک ساقه و کل در واحد سطح با دریافت حدود 763 درجه- روز رشد آغاغز و سپس با دریافت 1940 درجه - روز رشد شروع به کاهش کرد. ولی تولید طبق با دریافت 1036 درجه - روز رشد شروع و وزن خشک آن از همان ابتدا خطی بود. وزن خشک برگ ، ساقه و طبق به ترتیب با دریافت 850، 1750 و 2000 درجه - روز رشد بیشترین سهم را در وزن خشک کل داشتند و هر کدام به ترتیب 22/58، 36/11 و 41/31درصد از کل وزن خشک تولید شده در واحد سطح در پایان فصل رشد را دارا بودند. عملکرد محصول همبستگی بالایی با وزن خشک داشت به طوری که بیشترین همبستگی عملکرد با وزن خشک برگ (**0/93=r) با دریافت 1036 درجه - روز رشد، ساقه (**0/95=r)، طبق (**0/93=r) و کل (**0/97=r) با تجمع حدود 1758 درجه - روز رشد حاصل شد در نتیجه می توان با بکارگیری فاصله ردیف کاشت 20 سانتی متر و تراکم 50 بوته در مترمربع به حداکثر ماده خشک و در نهایت بیشترین محصول رسید.

کلیدواژه ها:

گلرنگ ، فاصله ردیف ، تراکم بوته ، وزن خشک برگ ، ساقه و طبق ، وزن خشک کل