بررسی تلفات آب آبیاری و ارتباط آن با مساحت خیس شده در سیستمهای آبیاری قطرهای استان کردستان

سیستمهای آبیاری قطرهای با اینکه به سطح بالایی از تکنولوژی رسیده اند، ولی اغلب به دلایل متعددی قادر نیستند که فوائد بالقوه و اسمی خود را ارائه کنند. بنابراین با بررسی میدانی سیستم ها میتوان پی به نقاط ضعف و قوت آنها برده و زمینه بهره برداری بهتر از آنها با اصلاح و اتخاذ شیوه های جدید مدیریتی فراهم نمود. در این مطالعه 11 سیستم آبیاری قطرهای در استان کردستان انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیریها طبق دستورالعمل اداره حفاظت خاک آمریکا انجام شد. در این مقاله به بررسی تلفات آب آبیاری در رابطه با سطح خیس شدگی و سطح سایه انداز پرداخته شد و به منظور بررسی مصرف آب و راندمان آبیاری اقدام به برآورد نیاز آبی و کمبود رطوبت خاک گردید. سپس نتایج با حجم آب کاربردی در مزارع مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که درصد مساحت خیس شده نسبت به مساحت کل بین 8/3 تا 55 درصد نوسان داشت. در حالیکه در 9 سیستم میانگین مساحت خیس شده نسبت به سطح سایه انداز بیشتر از 100 درصد بود. همچنین مقایسه نیاز آبی و حجم آب کاربردی نشان داد 8 باغ بیش از نیاز آبی، آبیاری میشدند و در بقیه کم آبیاری صورت میگرفت. این درحالی است که درصد مساحت خیس شده نسبت به مساحت کل که مبنای طراحی ها میباشد در 9 مزرعه کمتر از استاندارد (بین 33 تا 66 درصد مساحت کل) بود. بنابراین نتایج حاکی از این است که در تخمین عمق پخش آب در کلیه سیستم ها سطح سایه انداز و سن درختان مورد توجه قرار نگرفته بود. لذا تخمین عمق پخش آب در ابتدا بر حسب در صد مساحت خیس شده نسبت به مساحت کل موجب هدر رفتن آب آبیاری به صورت نفوذ عمقی میگردد.

کلیدواژه ها:

آبیاری قطرهای ، سطح سایه انداز ، نیاز آبی ، قطره چکان