راهکارهای علاج بخشی توده لغزشی مشرف به مخزن سد طالقان

سد طالقان سدی خاکی با هسته رسی به ارتفاع 109 متر است که در استان تهران نزدیکی شهر طالقان ساخته شده و در حال بهره برداری می باشد پس از آبگیری دریاچه سد طالقان لغزشی پیرامون دریاچه (ساحل شمالی) رخ داد که منجر به آسیب بخشی از جاده شمالی در کیلومتر 18 شد با وجود اصلاح هندسی شیب پس از لغزش در برخی نواحی توده لغزشی همچنان دارای حرکت و جابجایی می باشد با توجه به لزوم تثبیت توده لغزشی مذکور در محل گذر جاده دسترسی به تاج شد مطالعاتی در قالب علاج بخشی جاده شمالی در محدوده کیلومتراژ 18 تا 19 انجام شده است در این مقاله با جمع آوری اطلاعات گذشته نتایج رفتار نگاری شیب و انجام تحلیل های پایداری عوامل موثر در بروز ناپایداری بررسی شده و راهکارهای علاج بخشی با در نظر داشتن موارد فنی و اقتصادی ارائه شده است. معمولا توده های خاکی تحت تاثیر عواملی همچون هندسه توده، پارامترهای ژئومکانیکی ، شرایط هیدروژئولوژی ، ساختار و غیره دچار لغزش می شوند. شناخت هر یک از عوامل و وزن آنها جهت پایدار سازی توده و طرح راه حل مناسب لازم است. با توجه به بررسی های فنی و تحلیلی انجام شده دلایل عمده وقوع لغزش در پیرامون دریاچه سد طالقان شامل خاکبرداری بیش از حد در پای شیب، افزایش فشار آب منفذی در اثر بالا رفتن سطح آب دریاچه کاهش پارامترهای مقاومت برشی مصالح رسی در اثر آبگیری مخزن، شرایط زمین شناسی و هیدروژئولوژیکی توده می باشد در طرح نهایی پایدار سازی با توجه به شرایط توپوگرافی ، جنس مصالح، هزینه و محدودیت های اجرایی، روش های اصلاح هندسی توده (تسطیح شیب های ناپایدار، خاکریزی در ناحیه برداشته شده، سنگریزی در بخش انتهایی شیب و زیر سطح ایستایی دریاچه) و زهکشی آبهای سطحی و زیرزمینی مد نظر قرار گرفته است. تحلیل های پایداری به منظور بررسی وضعیت ایمنی و پایداری توده بررسی کمی عوامل موثر بر ناپایداری توده و همچنین بررسی روش علاج بخشی در افزایش ضریب ایمنی پایداری توده انجام شده است. جهت تدقیق برجای پارامترهای مهندسی خاک انالیز پایداری به روش معکوس (برگشتی) در مقاطع لغزش یافته مورد توجه قرار گرفته است آنالیزهای پایداری به روش تعادل حدی با استفاده از نرم افزار SLIDE انجام شده است. همچنین به منظور بررسی کمی جابجایی و حرکت توده ، تحلیل و مدلسازی عددی با نرم افزار Phase2 ویرایش 7.0 از سری نرم افزارهای Rocscience انجام شده است. نتایج تحلیل ها حاکی از عملکرد مناسب روش های فوق الذکر در پایدارسازی شیب است.

کلیدواژه ها:

سد طالقان ، توده لغزشی ، پایدارسازی شیب ، خاکریزی ، زهکشی