اقلیم و گستره جغرافیایی قنات (مطالعه موردی شهرستان سبزوار)

قنات یا کاریز یکی از شاهکارهای بشری است که بر اساس مدارک علمی موجود، قدمت آن تا 800 سال قبل از میلاد مسیح در ایران گزارش شده است. قنات تقریبا در تمام پهنه ایران گسترش یافته است لکن تراکم آن در اقلیم های مختلف کشور متفاوت است. آگاهی دقیق از اقلیم به ما کمک خواهد کرد تا برنامه ریزی دقیقتری در بهره برداری از نزولات داشته باشیم که بهره برداری اقتصادی تر قنات، نتیجه نهایی این آگاهی خواهد بود. در این پژوهش با هدف بررسی علمی و تلحیل منطقی نقش اقلیم درگسترش قنات، 112 رشته ازمجموعه قنوات شهرستان سبزوار انتخاب و مورد بررسی میدانی قرار گرفته اند. برای سازماندهی بهینه اطلاعات و تجزیه و تحلیل اطلاعات مکانی هر قنات با اطلاعات توصیفی مرتبط با اقلیم، این تحقیق در یک سیستم اطلاعات جغرافیایی به انجام رسید، که نقش پراکنش قنات متاثر از اقلیم، یکی از نتایج این بررسی به شمار می آید. این بررسی نشان داد که اقلیم خشک بیابانی فرا سرد بیش از نیمی از قنوات را در خود جای داده است.

کلیدواژه ها:

قنات ، گستره ، اقلیم ، سبزوار ، GIS