ارزیابی تاثیر کود زیستی ورمی کمپوست و تراکم بوته بر تولید محصول ارگانیک گیاه ماش

پدافند غیر عامل در بخش کشاورزی ، به مجموعه اقدامات پیشگیرانه در حوزه دام و گیاه اطلاق می گردد که با اجرایآن می توان قدرت اثر تهدیدات را کاهش و آستانه آسیب پذیری بخش کشاورزی را افزایش داد و میزان خسارات و تلفاتاحتمالی ناشی از تهدیدات را به حداقل ممکن رساند، پدافندغیرعامل زمینه ساز برای مقاومتی پایدار وکاهش تهدیداتدرحوزه کشاورزی است .با توجه به اهمیت بخش کشاورزی وتامین امنیت غذایی در همه زمانها ومکانها شناخت ویژگیهای تهدیدات اصلی درحوزه کشاورزی امری ضروری به نظر می رسد .امروزه کاربرد کودهای شیمیایی به لحاظ صدماتزیست محیطی یکی از بحرانهای کشاورزی به شمار می رود،از طرفی کمبودموادپروتئینی برای میلیونها انسان مسئله ایبحرانی محسوب می شود و در شرایط بحران آستانه آسیب پذیری جامعه را کاهش می دهد که می توان با توسعهکشاورزی ارگانیک بر این مشکل فائق آمد .از آنجا که بخش کشاورزی نقش بسیار مهمی در تامین امنیت غذایی و به تبعآن امنیت ملی دارد به عنوان هدفی مناسب و آسیب پذیر برای دشمنان محسوب می شود، لذا باگام نهادن در مسیر توسعهپایدار کشاورزی با رویکرد تولید محصول سالم و ارگانیک در جریان دفاع غیر عامل می توان میزان خسارت و تلفاتاحتمالی ناشی از تهدیدات را به حداقل ممکن رساند.مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف کود ورمیکمپوست وتراکم بوته بر عملکردکمی وپروتئین دانه ماش وتولید محصول ارگانیک در بهار 1389 به صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کود ورمی کمپوست در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 تن در هکتار) و فاصله کاشت درسه سطح (6، 12 و 18 سانتی متر بین بوته روی ردیف) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطفه سراب چنگائی خرم آباد با طول جغرافیایی 48 درجه و 18 درجه شرقی، عرض 33 درجه و 32 دقیقه شمالی و ارتفاع 1175 متراز سطح دریا به اجرا درآمد.مقایسه میانگین ها توسط آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال پنج در صد انجامشد.نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، اثرات ساده فاکتور ورمی کمپوست و تراکم کاشت بر عملکرد دانه و عملکردبیولوژیک در سطح احتمال یک درصد معنی دار شدواثر ساده فاکتور ورمی کمپوست و تراکم کاشت بر شاخص برداشتمعنی دار نشد ولی اثر متقابل آنها در سطح احتمال پنج درصد معنی دار نشان داد. همچنین غلظت پروتئین دانه تحت اثرساده ورمی کمپوست در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد . بیشترین عملکرد دانه( 2807 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک ( 7502 کیلو گرم در هکتار)و غلظت پروتئین دانه (24/81 درصد)در سطح سوم ورمی کمپوست (کاربرد 10 تن ورمی کمپوست در هکتار) بدست آمد.

کلیدواژه ها:

ماش ، تراکم بوته ، ورمی کمپوست ، عملکرد دانه ، پروتئین دانه