واکنش های زیستی شته سیاه یونجه نسبت به چند رقم یونجه در شرایط آزمایشگاهی

شته سیاه یونجه (Aphis craccivora Koch. (Hem.: Aphididae، یکی از آفات مهم مزارع یونجه در ایران و استان آذربایجان شرقی است. در این تحقیق میزان آنتی بیوزی پنج رقم از ارقام یونجه با نام های قره یونجه، سنتتیک، منیر خسرو شهر و بومی منطقه گرم و خشک استان و رنجر ، در شرایط آزمایشگاهی (دمای 20-24˚C و رطوبت نسبی 5±60 و دوره نوری 14:10 ساعت تاریکی: روشنایی) به روش دیسک برگی مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور حذف تاثیر میزبان اولیه از روی شته ها، یک نسل از شته ها روی ارقام مورد مطالعه پرورش یافته و از نتاج آنها در آزمایش اصلی استفاده شد. صفات مورد اندازه گیری طول دوره نشوونمای پورگی، قدرت باروری، نرخ ذاتی افزایش جمعیت و طول عمر حشرات کامل بی بال شته سیاه یونجه بود. تجزیه واریانس داده ها حاکی از وجود اختلاف معنی دار در سطح احتمال پنج درصد برای صفت طول دوره نشوونمای پورگی و یک درصد برای بقیه صفات بود. مقایسه میانگین نرخ ذاتی افزایش جمعیت ((r(m) بر اساس آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال پنج درصد نشان داد که میانگین نرخ ذاتی افزایش جمعیت ارقام رنجر، قره یونجه و سنتتیک به ترتیب با میانگین (r(m معادل 0/01±0/32، 0/02±0/31 و 0/02±0/29 ماده/ماده/روز با همدیگر اختلاف معنی داری نداشته اما اختلاف آنها با ارقام بومی و منیر خسروشهر به ترتیب با میانگین (r(m؛ 0/02±0/26 و 0/02±0/22 ماده/ماده/روز معنی دار بود.در نتیجه منیر خسروشهر به لحاظ داشتن کمترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r(m)-0/22) نسبت به سایر ارقام مورد مطالعه مقاوم تر بوده، اما ارقام رنجر و قره یونجه نسبت به شته سیاه یونجه حساس تر است. دو رقم دیگر یعنی سنتتیک و بومی حالت بینابین داشتند.

کلیدواژه ها:

آنتی بیوز ، یونجه ، مقاومت گیاه میزبان ، شته سیاه یونجه