مدلسازی اثرات دوز علف کش نیکوسولفورون و تراکم علف هرز تاتوره بر رقابت همزمان ذرت- تاتوره

تأثیر دامنه ای از دوزهای علف کش نیکوسولفورون بر رقابت همزمان ذرت با علف هرز تاتوره مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشی درقالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) در سال 1389 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تراکم تاتوره در چهار سطح (0، 5، 10 و 15 15 بوته در متر مربع) و دوز علف کش نیکوسولفورون در پنج سطح ( 0، 0/5، 1، 1/5 و 2 لیتر در هکتار) بودند. با افزایش دوز علف کش، قدرت رقابتی علف های هرز کاهش یافت و این روند بخوبی با منحنی استاندارد پاسخ به دوز توصیف می شد. با ادغام منحنی استاندارد پاسخ به دوز و مدل رقابت هذلولی مستطیلی، یک مدل ترکیبی بسط داده شد که قادر بود عملکرد ذرت را در تراکم های مختلف تاتوره و دوزهای نیکوسولفورون توصیف نماید. مدل توسعه یافته در این مطالعه برای تخمین عملکرد محصول مورد استفاده قرار گرفت. مدل ترکیبی، پیش بینی خوبی (r(2)=0/83) از عملکرد ذرت در رقابت با تراکم های مختلف تاتوره در محدوده ای از دوزهای علف کش ارائه داد درصد افت عملکرد در آلودگی پائین علف هرز، 18 % و در آلودگی بالا، 40 %، در تیمارهای بدون علف کش پیش بینی شد. درحالیکه کاربرد 1/5 لیتر در هکتار علف کش ( 75 % دوز توصیه شده)، درصد افت عملکرد دانه ذرت را 4، 7/7 و 11/1%، بترتیب در تراکم های 5، 10 و 15 بوته تاتوره در مترمربع نسبت به تیمار بدون کاربرد علف کش کاهش داد. مدل ترکیبی، پارامترهای عملکرد ذرت در شرایط عاری از علف هرز، قدرت رقابتی علف هرز در تیمار بدون مصرف علف کش، دوز مورد نیاز برای 50 % کاهش قدرت رقابتی علف هرز و شیب منحنی پاسخ به دوز را بترتیب 13/33 تن در هکتار، 0/044، 1/21 لیتر در هکتار و 6/858 پیش بینی نمود.

کلیدواژه ها:

برهمکنش ، واکنش به دوز ، مدل ترکیبی ، قدرت رقابتی علف هرز ، افت عملکرد