بررسی برخی از خصوصیات رویشگاهی گونه درهنه (Sphaerocoma aucheri) در استان هرمزگان in, Hormozgan Province ASurvey on habitat characteristics of the Sphaerocoma aucheri

گیاهان به عنوان یکی از منابع مهم بوم نظام (اکوسیستم) نقش عمده ای را در زندگی موجودات زنده، حفظ طبیعت و تعادل بوم نظام ایفا می نمایند و با ساختاری پیچیده تر از اقلیم و خاک در خشکی ها و آب ها پدیدار می شوند و سومین جزء محیط طبیعی را تشکیل می دهند. شن زارهای ساحلی خلیج فارس و دریای عمان تیپ رویشی مشخصی دارند یعنیاز تنوع گونه ای چند ساله چندانی برخوردار نیستند، زیرا گونه های خاصی قادرند این شرایط خشک و شکننده را تحمل کنند. این گونه که به خانواده Caryophyllaceae تعلق دارد اولین بار توسط ادموند بواسیه در سال 1867 بر اساس نمونه ای که از جزیره قشم ایران جمع آوری شده بود به عالم گیاهشناسی معرفی شد (Rechinger, 1980). گونه Sphaerocoma aucheri گیاهی درختچه ای کوتاه به ارتفاع 40 تا 55 سانتی متر؛ ساقه ها راست، به رنگ خاکستری تیره؛ شاخه های جوان با کرک های انبوه پیچ خورده؛ شاخه های مسن بدون کرک، برگها بند بند. برگها زود افت، گوشتی، بدون کرک، گل آذین گرزن. گلها به طول 4 تا 5 میلی متر، بدون دمگل یا با دمگل کوتاه تر از 1 میلی متر. پرچم ها 5تایی. کلاله 2 شاخه ای (دیناروند، 1387 ). فصل گلدهی اواخر اسفند تا بهار است, گیاه اغلب در مناطق شنی نزدیک به ساحل دریا در منطقه خلیج عمانی دیده می شود.( Rechinger, 1980). پایداری این گیاه به فشار چرا و چرای سنگین و نیز مقاومت در برابر شرایط سخت محیطی باعث گردیده است که این گیاه در مراتع ساحلی استان بعنوان یکی از گونه های اصلی همراه با سایر گونه های شن دوست تشکیل تیپ دهد و یا اینکه بعنوان گونه همراه مشاهده می گردد. این گونه سطحی برابر با هکتار از مراتع استان هرمزگان را به خود اختصاص می دهد ( نجفی و همکاران، 1382 ؛ اسدپور و همکاران ، 1383 ؛ اسدپور و همکاران، 1387 ). دیناروند ( 1387 ) پراکندگی جغرافیایی گونه را ایران، پاکستان و شبه جزیره عربستان ذکر نموده و پراکندگی در ایران را جنوب و جنوب شرق، شامل استان های هرمزگان (قشم، بندرعباس، بندر چارک، جزیرهلارک، جزیره کیش، بندر لنگه، جزیره هرمز، جاسک و میناب) و بلوچستان (چابهار و کنارک ) ذکر می کند. آخانی و قربانلی( 1993 ) این گیاه را جزء گیاهان هالوفیت و مقاوم به شوری ایران و با فرم رویشی کامفیت و جزء گیاهان شندوست- شوری دوست ذکر نموده اند. Gary Brown & Sabitha Sakkir (2004) این گونه را به عنوان گونه اصلی تپه های شنی نزدیک به ساحل در منطقه ابوظبی کشور امارات متحده عربی معرفی می کند.