اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های لوبیا چیتی

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عمکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های لوبیا چیتی، آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان انجام شد. سطوح آبیاری (شاهد و تنش خشکی) در کرت های اصلی و ژنوتیپ های لوبیا چیتی (محلی خمین، صدری، Ks21193 و Ks21189) در کرت های فرعی قرار داده شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که تنش خشکی، ژنوتیپ و اثر متقابل تنش در ژنوتیپ بر کلیه صفات مورد بررسی معنی دار بود، تنها استثنا در صفت عملکرد بیولوژیک بود که میان ژنوتیپ ها تفاوت معنی داری مشاهده نشد. تنش خشکی تعداد غلاف در بوته؛ تعداد دانه در غلاف، عملکرد دانه، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت را کاهش داد. نتایج نشان داد که در شرایط تنش خشکی بیشترین تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت متعلق به ژنوتیپ Ks21189 می باشد. همچنین این ژنوتیپ کمترین کاهش را از نظر صفات مذکور در شرایط تنش خشکی داشت. . بنابراین پایداری بیشتری در شرایط تنش کم آبی نسبت به دیگر ژنوتیپ ها نشان داد. تنها در صفت عملکرد دانه این ژنوتیپ با اختلاف ناچیزی پس از ژنوتیپ محلی، کمترین کاهش را نسبت به آبیاری نرمال نشان داد. بررسی ضرایب همبستگی نشانگر همبستگی مثبت و معنی دار عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف با عملکرد دانه می باشد. به عبارت دیگر ژنوتیپ هایی که در شرایط تنش خشکی عملکرد بیولوژیک بالاتری دارند تعداد غلاف در بوته و دانه در غلاف بیشتری تولید کرده و نهایتا عملکرد دانه بالاتری دارند.

کلیدواژه ها:

لوبیا چیتی ، تنش خشکی ، عملکرد و اجزای عملکرد