شبیه سازی عملکرد واجزای عملکرد گندم در شرایط تنش کم آبیاری و محلول پاشی فسفر با استفاده از مدل CERES-Wheat

مدل های شبیه سازی رشد و نمو گیاهان زراعی ، ابزارهای کمی هستند که بر اساس اصول علمی و روابط ریاضی استوار بوده و می توانند اثرات متفاوت اقلیم، خاک ، آب و عوامل مدیریت زراعی را روی رشد و نمو گیاهان زراعی مورد ارزیابی قرار دهند. هدف اصلی این تحقیق ارزیابی مدل CERES – Wheat برای سه رژیم آبیاری (آبیاری نرمال (NI)، قطع آبیاری از مرحله ساقه رفتن تا گلدهی (NI1) و قطع آبیاری از مرحله گلدهی تا پایان دوره رشد (NI2) و چهار تیمار محلول پاشی فسفر( 6،4،0 و 8 کیلوگرم برهکتار) از منبع فسفات دی هیدروژن پتاسیم ((KH(2)PO(4) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال زراعی 1390-1389 بود. صفاتی که به وسیله مدل مورد ارزیابی قرار گرفتند عبارت بودند از : عملکرد دانه (GY)، بیوماس (TDW) و شاخص سطح برگ (LAI). نتایج حاصل از ارزیابی نشان داد که مدل، بیوماس را با دامنه قابل قبولی(شاخص توافق ویلموت) در هر سه تیمار آبیاری (NI1=0.91-0.99, NI=0.99 و NI2=0.96-0.98) شبیه سازی نموده است همچنین شبیه سازی شاخص سطح برگ در هر سه تیمار آبیاری در حد قابل قبولی (0.82-0.94) بود. اما مدل نتوانسته بود عملکرد دانه را با دقت خوبی شبیه سازی نماید (0.65-0.62= d-index). بین مقادیر شبیه سازی شده در تیمارهای مختلف آبیاری تفاوت وجود داشت که در صفت بیوماس (t-test=0.99) این تفاوت معنی دار و در صفات عملکرد دانه (t-test=0.56) و شاخص سطح برگ (t-test=0.1) این تفاوت غیر معنی دار بود. مقادیر اندازه گیری شده تیمارهای فسفر برای صفات مورد بررسی با یکدیگر متفاوت بودند در حالیکه مدل همه را به یک اندازه پیش بینی نمود لذا مدل در شبیه سازی تغییرات محلول پاشی فسفر موفق نبوده است .

کلیدواژه ها:

مدل CERES – Wheat ، کم آبیاری ، محلول پاشی فسفر ، گندم