بررسی میزان دانش و آگاهی دانشجویان رشته گیاهپزشکی از «پدافند غیرعامل در بخش کشاورزی» مطالعه موردی مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره)

تأمین امنیت غذایی با تکیه بر تولید از منابع داخلی و ارتقای سطح سلامت مواد غذایی از طریق توانمندسازی منابع انسانی از مهمترین موضوعات مورد توجه در سیاستهای کلی بخش کشاورزی ایران است. تغییر و تحولات جهانی و از طرفی تلاش دشمن در تهدید ایران از راه ها و با ابزارهای مختلف به گونه ای است که مدیران، برنامه ریزان توسعه و صاحبان خرد را به ضرورت اتخاذ تمهیداتی برای مدیریت تهدید و حذف یا کاهش اثرات این تحولات و تلاش ها واقف کرده است. سازوکارهایی که در چارچوب علمی و مهارتی برای ارتقای توانمندیهای انسانی جامعه کشاورزی به منظورکاهش قابلیت های دشمن و حفظ و ارتقای پایداری امنیت غذایی صورت می پذیرد، با عنوان «پدافند غیرعامل» بازتعریف می شود. اگروتروریسم در زیرمجموعه بیوتروریسم شامل کلیه فعالیتها و برنامههای عامدانه به منظور شیوع آفات و بیماری های گیاهی و دامی با هدف ایجاد نگرانی و خطر در حوزه سلامت زنجیره غذایی است. بنابر این، سازوکارهایی که برای مدیریت این اقدامات و برنامه ها بکار گرفته می شود، با نام «پدافند غیرعامل در کشاورزی» شناخته شده و دارای ابعاد سه گانه «اقتصادی»، «اجتماعی- فرهنگی» و «سیاسی» است. همچنین، از مؤلفه های «انسانی»، «فیزیکی» و «سرمایه ای» برخوردار است. با توجه به این که جرمهای زیستی به ویژه در بخش آفات و بیماریهای گیاهی مهمترین عامل تهدید امنیت غذایی کشور است، ضروری است سطح دانش و آگاهی های دانش آموختگان این حوزه در زمینه پدافند غیر عامل در بخش کشاورزی در حد شایسته ای قرار داشته باشد. همچنین، باید دانش آموختگان گیاه پزشکی در خصوص مفاهیم، ضرورت و راهکارهای پیاده سازی مناسب پدافند غیرعامل در بخش کشاورزی از قابلیت های دانشی کافی برخوردار باشند. بنابر این، نبود داده های مورد نیاز در این خصوص به منظور بهره گیری درجهت تدوین محتوا و برنامه درسی ذیربط، به عنوان مسئله تحقیق حاضر تعریف گردید. روش تحقیق پیمایشی بوده و جامعه آماری تحقیق نیز دانشجویان سال دوم کارشناسی گیاه پزشکی مرکز آموزش عالی امام خمینی(ره) وزارت جهادکشاورزی می باشد (N=65). اعضای نمونه تحقیق به روش سرشماری در نمونه آماری قرار گرفتند (n=65). ابزار تحقیق پرسشنامه ای است که روایی آن با بررسی دیدگاه سه نفر از مدیران و کارشناسان پدافند غیرعامل و پایایی آن با انجام آزمون کرونباخ آلفا تأیید شد (0/78). نتایج تحقیق نشان داد که سطح دانش و آگاهی دانشجویان در این رابطه «کمتر از حد متوسط» است. در عین حال مهمترین راهکارهای مؤثر در افزایش دانش و آگاهی دانشجویان در خصوص پدافند غیرعامل در بخش کشاورزی، «تمرکز برنامه های رسانه های جمعی کشور بر موضوع پدافند غیرعامل»، «برنامه ریزی، اجرا، ارزیابی و اصلاح مستمر واحد درسی پدافند غیرعامل در کشاورزی»، «تربیت مدرس پدافند غیرعامل در کشاورزی»، «برگزاری همایش های دانشجویی با موضوع پدافند غیرعامل در بخش کشاورزی»، «اجرای برنامه های بازدید از طرحهای ملی پدافند غیرعامل در بخش کشاورزی و سایر بخش های اقتصادی-اجتماعی» و «برگزاری مانورهای تخصصی در سطح ملی» می باشد.

کلیدواژه ها:

بخش کشاورزی ، پدافند غیرعامل ، امنیت غذایی ، تهدیدات زیستی ، جرم های زیستی