ساختمان بلند در زمینه شهری زلزله خیز لزوم تدوین ضوابط ویژه برای جلوگیری از اثرات مخرب

تحول شهرسازی که با عصر صنعتی کردن شهرها شروع شد، هنوز در بسیاری از نقاط دنیا ادامه دارد. مردم از مناطق روستایی به مناطق شهری کوچ کرده و بدین وسیله باعث افزایش تراکم جمعیت در شهرها گردیدند. تکنولوژی با ارائه سازه فولادی سبک وزن ، آسانسور و سیستم‌های تهیه انرژی لازم برای شهر قائم با تراکم زیاد به این فشار عکس العمل نشان داد. امروزه، تخریب بافت تاریخی و از میان رفتن باغات و فضاهای سبز طبیعی در شهرها به منظور احداث فضاهای مسکونی علاوه بر کاهش فضای سبز شهر و غفلت از میراث فرهنگی کشور، موجب افزایش سطح زیر پوشش محله های مسکونی گشته و کمبود زمین جهت احداث خدمات شهری مورد نیاز را باعث گردیده است. توسعه فیزیکی شهر در سطح افقی به سبب محدودیت های ناشی از موقعیت طبیعی شهر ، وجود بافت تاریخی و همچنین بدلیل افزایش سطح زیر پوشش خدمات شهری، در حد محدودی امکان پذیر است. بنابراین محدودیت های توسعه فیزیکی از یک طرف و نیاز به تولید مسکن در مقیاس وسیع از طرف دیگر، ضرورت احداث ساختمان های بلند و لذا انجام تحقیقات در مورد اصول حاکم بر طرف این گونه ساختمان ها را الزامی ساخته است. حوادث و بلایای طبیعی و غیرطبیعی، مانند سیل ، طوفان ، زلزله ، آتش‌ سوزی و … در شهرها، باعث به خطر انداختن جان انسان ها می‌گردد، که مقابله با آنها را بصورتی جدی ، ضروری می سازند. از میان حوادث فوق، دو حادثه زلزله و آتش ‌سوزی در ساختمان های بلند بیش از همه حائز اهمیت می‌باشند. شاید وقوع زلزله‌های اخیر، و اینکه باید اول از هرج و مرج در اجرای سازه ساختمان ها جلوگیری کرد و سپس به وجه آسایش و صرفه جویی در انرژی و غیره پرداخت ، سبب شده است که طرح این گونه مسائل مرتبط به مقاوم سازی ساختمان و… بویژه در شهرهای زلزله خیز کشور، بیشتر مورد اهمیت قرار گیرد. دراین مقاله ، پس از بیان دلایل گرایش به بلند مرتبه سازی و پیشینة تکامل سازه این ساختمان‌ها، سرفصل های کلی و جزئی ، زمینه‌های مورد نیاز برای تدوین ضوابط و مقررات و نهایتاً فرهنگ ‌سازی و رعایت و اجرای آنها برشمرده می‌شود. هدف این نیست که ساختمان های بلند را ترویج و تبلیغ نمائیم ، بلکه صرفاً اعتقاد براین است که در شرایطی ویژه که لزوم ساخت ساختمان‌های بلند ضروری می‌باشد، این خیل مسائلی است که باید بررسی و پاسخ داده شده و در برنامه‌ریزی و طراحی شهرها بویژه پس از تخریب در اثر وقوع زلزله و یا بلایای دیگر به تدوین ضوابط و مقررات ملی ساختمان و مکان یابی صحیح ساختمان های بلند در شهر نائل آئیم .