بررسی عناصر باغ ایرانی با مطالعه موردی باغهای شیراز

در این تحقیق که بر اساس اسناد و مطالعات کتابخانهای انجام شده، به تحلیل باغ ایرانی پرداخته شده است. نتیجه آنکه با توجه به ارتباط بین علتهای مادی و فاعلی که همگی در راستای تأمین آسایش و لذتجویی انسان بوده و در این راهاز علت صوری هندسی و منظم بهرهگیری شده است. لذا میتوان گفت که غایت اولیه ساخت باغ ایرانی لذتجویی بوده است. اما این غایت با گذشت زمان با غایت معنایی ترکیب شده و غایت نهایی بهصورت یک بهشت مقدس نمود یافتهاست. در این راستا سه باغ از مجموعه باغهای شهر شیراز مورد ارزیابی قرار گرفته است. به گفته محققان، باغ ارم، تخت و جهاننمای شیراز از باغهای قدیمی ایراناند، با سابقهای دست کم تا پیش از قرن هشتم. درک معماری این باغها در شناخت باغ ایرانی بهطور خاص و شناخت معماری ایران مؤثر و مفید است. انتخاب این باغها بر دو اصل عمده استوار بودهاست: اولاً از کهن ترین باغ ها باشند و ثانیاً اطلاعات لازم برای بحث و گفتگو درباره طرح معماری آنها در دسترس باشد. با توجه به این دو شرط، سه باغ ارم، باغ تخت و باغ جهاننما انتخاب گردید. انتخاب این باغها با پذیرش این دو فرض است: 1) پذیرش ادعای متون بر این که باغهای ارم و تخت و جهاننما از پیش از قرن هشتم بر جا مانده اند؛ 2) پذیرشاطلاعات موجود و در دسترس شامل اوضاع فعلی باغها و عکسها و نقشههای بر جای مانده و متون توصیفی که این باغها را معرفی میکنند.

کلیدواژه ها:

باغهای ایرانی ، باغ ارم ، باغ تخت ، باغ جهاننما ، شیراز ، عناصر باغ