بررسی و تحلیل الگوهای توزیع فضایی جمعیت و فعالیت محلات شهری به منظور کاهش آسیب پذیری ناشی از زلزله (مورد پژوهش: بافت مرکزی و میانی شهر بجنورد)

تراکم و الگوی توزیع فضایی جمعیت از عوامل مؤثر در آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله به شمار می آیند. به بیان دیگر هر چه تراکم جمعیت در شهر کمتر باشد و این تراکم به طور متعادل در سطح محلات شهر توزیع شده باشد، آسیب پذیری در برابر زلزله کمتر خواهد بود. از طرفی الگوی توزیع فضایی فعالیت های شهری می تواند نقش مؤثری در جابه جایی فضایی جمعیت و تغییرات جمعیتی در محلات شهری داشته باشد. بنابراین الگوی توزیع فضایی فعالیت نیز بر آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله مؤثر است. از این رو پژوهش حاضر، به بررسی و تحلیل الگوی توزیع فضایی جمعیت و فعالیت در محلات بافت مرکزی و میانی شهر بجنورد به منظور کاهش آسیب پذیری ناشی اززلزله پرداخته است. روش گردآوری داده ها در این پژوهش، اسنادی- کتابخانه ای بوده و پایگاه اطلاعاتی لازم در محیط نرم افزاری Arc view تشکیل شده است. به منظور تحلیل آسیب پذیری محدوده مدلی تهیه شده و با استفاده از آن آسیب پذیری محدوده در برابر زلزله از نظر الگوهای توزیع فضایی جمعیت و فعالیت تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشا ن م ی دهد که بیشترین میزان آسیب پذیری مربوط به محلات بخش مرکزی شهر و پس از آن برخی محلات جنوبی محدوده مورد مطالعه می باشد. همچنین مشخص گردید که با فاصله گرفتن از مرکز شهر ، میزان آسیب پذیری کاهش می یابد. به منظور کاهش آسیب پذیری ناشی از زلزله در محدوده مورد مطالعه، متعادل سازی توزیع فعالیت ها و خدمات شهری و نوسازی هسته مرکزی شهر، ضروری است.

کلیدواژه ها:

الگوی توزیع فضایی ، آسیب پذیری ، زلزله ، محله ، بافت مرکزی و میانی بجنورد