کاربرد روش فازی در پهنه بندی پتانسیل خطر روانگرایی (مطالعه موردی: منطقه شیراز)

خسارات و عوارض زمین لرزه از بعد تلفات جانی و اقتصادی یکی از مخربترین مخاطرات طبیعی محسوب می شود. ایران نیز یکی از کشور های لرزه خیز جهان است.روانگرایی خاک و زمین یکی از پیامد های زمین لرزه می باشد که بیشتر در خاک های اشباع و ریزدانه ماسه ای و سیلتی در مناطق هموار دشتی و جلگه ای رخ می دهد.منطقه شیراز در استان فارس نیز یکی از نواحی لرزه خیز کشور است که به لحاظ توپوگرافی و وجود دشت های واقع در ارتفاعات زاگرس، پتانسیل بالایی برای وقوع روانگرایی دارد. هدف این پژوهش پهنه بندی پتانسیل خطر روانگرایی در منطقه شیراز از استان فارس است.جهت انجام این امر نقشه های مورد نیاز شامل هفت معیار جنس زمین، شیب زمین، نوع خاک، عمق آب زیرزمینی، خطر زمین لرزه، کاربری زمین و ارتفاع در سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه و ترسیم گردید و با استفاده از مدل فازی پهنه بندی پتانسیل روانگراییبرآورد و انجام شد. نتایج نشان داد که دشت های محدوده ی مورد مطالعه شامل دشت شیراز و اراضی حاشیه ی دریاچه مهارلو در محدوده ی با پتانسیل بالایخطر روانگرایی قرار دارند، همچنین بخش های حاشیه جنوبی و جنوبب شرقی شهر شیراز نیز در محدوده ی شهری با خطر روانگرایی در هنگام زلزله روبرو هستند.شناسایی نواحی مستعد بروز روانگرایی آگاهی لازم برای اجتناب و یا اجرای اقدامات اولویت دار در ساخت پروژه ها و احداث ابنیه فنی را ممکن میسازد همچنین نتایج این تحقیق می تواند در برنامه ریزی توسعه ی فیزیکی شهری، اولویت بندی و نظارت در پروژه های ساخت و ساز در مناطق دشتی و حاشیه دریاچه مهارلو و مدیریت و کاهش اثرات مخرب زمین لرزه و روانگرایی مفید واقع گردد.

کلیدواژه ها:

روانگرایی ، مخاطرات طبیعی ، زمین لرزه ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، شیراز