تاثیر خشکسالی بر درآمد خالص و ناخالص روستاییان و کاهش درآمد خانوار روستایی (مطالعه موردی شهرستان گناباد)

خشکسالی از جمله بلایای طبیعی نامحسوس و دوره ای است که مجموع بارش سالانه کمتر از میانگین دراز مدت است. گرچه بسیاری به اشتباه آن را واقعه ای تصادفی و نادر می پندارند. این پدیده تقریبا در تمامی مناطق اقلیمی رخ میدهد اما در نواحی خشک و نیمه خشک شدت بیشتری دارد. همچنین مشخصات آن از یک منطقه به منطقه دیگر کاملا تفاوت دارد. تداوم خشکسالی بر منابع آبی، کشاورزی و اقتصاد منطقه اثر منفی می گذارد. اگر خشکسالی باعث کاهش رواناب، افت سطح آب سفره های زیر زمینی و کاهش دبی این منابع شود، خشکسالی هیدرولوژیکی بروز خواهد کرد. از آن جا که رودهای دائمی در حوضه مورد مطالعه وجود ندارد. منابع آب آن وابسته به قنات ها، چشمه ها و چاه های حوضهبوده که به شدت از تغییرات بارش اثر پذیرند. هدف این تحقیق بررسی تاثیر خشکسالی بر درآمد خالص و ناخالص روستاییان و نیز کاهش درآمد خانوار روستایی است. لذا ابتدا باتعیین دوره خشکسالی با استفاده از شاخص SPI، رابطه آن را با درآمد خالص و ناخالص مورد بررسی قرار دادیم که در مجموع درآمد خالص حاصل از فعالیت های زراعی، باغی، دامی، زنبور داری و طیور در اوایل دوره خشکی بیش از 29,7 میلیارد بوده است، درحالی که در سال 1385 یعنی در پایان یک دهه به کمتر از 14,2 میلیارد کاهش یافت است.بنا براین تغییرات ناشی از خسارات اقتصادی بیش از 15,5 میلیارد بر آورد شده است.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، شاخص SPI ، درآمد خالص و ناخالص روستا ، درآمد خانوار روستایی