شاخص رشد و مدل مرگ و میر شب پره Helicoverpa armigera (Lep.:Noctuidae) روی میزبان های مختلف گیاهی در شرایط آزمایشگاهی

پارامترهای زیستی شب پره Helicoverpa armigera (Hübner) روی غذای مصنوعی تهیه شده از بذر 3 رقم لوبیا (خمین، گلی و دهقان) و 1 رقم سویا (ویلیامز) در شرایط آزمایشگاهی با دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. بیشترین شاخص رشد این شب پره در مراحل جنینی، لاروی و مجموع مراحل نابالغ روی رقم خمین (به ترتیب 23/13، 4/40 و 1/75 درصد) و در مراحل پیش شفیرگی و شفیرگی نیز به ترتیب روی ارقام دهقان (25/22 درصد) و گلی (33/71 درصد) به دست آمد. بیشترین درصد مرگ و میر مراحل لاروی (60/79 درصد) و شفیرگی (59/11 درصد) و مجموع مراحل نابالغ (80/91 درصد) این آفت روی رقم ویلیامز ثبت شد. کمترین نرخ مرگ و میر مجموع مراحل نابالغ نیز روی رقم خمین (45/50 درصد) محاسبه شد. مقادیر به دست آمده برای پارامتر آنتروپی جدول زندگی نمایانگر منحنی بقاء نوع اول این شب پره روی میزبان های مختلف مورد مطالعه بود (0.5>H). علاوه بر این توانایی دو مدل مرگ و میر Weibull و Gompertz در پیش بینی منحنی های بقاء افراد ماده نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده بهترین برازش مدل های Weibull (R^2=80.41) و Gompertz (R^2=73.33) روی رقم خمین به دست آمد. نتایج به دست آمده در این پژوهش می تواند در برنامه های مدیریت تلفیقی شب پره H. armigera مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

کرم غوزه پنبه ، میزبان مختلف گیاهی ، شاخص رشد ، مدل مرگ و میر