بررسی تجمع و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی در ژنوتیپ های سورگوم دانه ای (Sorghum bicolor(L.)Moench) تحت شرایط تنش رطوبتی و نرمال در مزرعه

به منظور مطالعه تولید، تجمع ماده خشک و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی تحت تنش رطوبتی و نرمال، آزمایش مزرعه ای، در سال زراعی 1386 در مرکز تحقیقات کشاورزی طرق مشهد در قالب طرح کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد . تیمار آبیاری در 2 سطح آبیاری کامل و تنش رطوبتی بعد از گرده افشانی در کرت های اصلی و در کرت های فرعی فاکتوریل تیمار وضعیت فتوسنتز شامل اختلال و عدم اختلال در فتوسنتز جاری و سه ژنوتیپ سورگوم دانه ای (رقم سپیده و دو لاین خالص امید بخش M2 و M5) قرار داشتند. نتایج تجزیه واریانس نش ان داد، اثر تنش رطوبتی بر( مقدار ماده خشک اندام هوایی(بجز دانه)، مقدار ماده خشک انتقال یافته، بازدهی انتقال مجدد، درصد انتقال مجدد ماده خشک، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه به ترتیب در سطح (0/01>=p) و (0/05>=p) معنی دار بودند.تنش رطوبتی موجب افزایش 43/42 و 50/30 و 47/87 درصد نسبت به شرایط نرمال به ترتیب در صفات ماده خشک انتقال یافته ودرصد انتقال مجدد و بازده انتقال مجدد ماده خشک شد.اثر اختلال در فتوسنتز جاری بر کلیه صفات معنی دار بود و عدم اختلال در فتوسنتز موجب افزایش میزان 70% و 59.17% در صفات انتقال مجدد و بازدهی انتقال مجدد شد .ژنوتیپ امید بخش M5 با بیشترین مقدار درصد انتقال مجدد (35.21%) اختلاف معنی داری نسبت به رقم سپیده با کمترین مقدار درصد انتقال (28.28%) نشان داد .لاین امید بخش M2 با بیشترین مقدار درصد بازدهی انتقال مجدد (17/26%) اختلاف معنی داری نسبت به دو ژنوتیپ دیگر داشت.

کلیدواژه ها:

انتقال مجدد ، بازدهی انتقال مجدد ، سورگوم ، تنش رطوبتی و فتوسنتز جاری