معرفی دو رقم جدید برنج (830 و 831) با عملکرد بالا وکیفیت مطلوب

برنج از گیاهان زراعی اصلی و مهم در بیشتر کشورهای آسیایی است که اغلب بیش از نیمی اززمین های تحت کشت را به خود اختصاص داده است. در ایران نیز تولید محصول برنج از 2/4 میلیون تن در سال 1379 به 3/1 میلیون تن در سال 1383 افزایش یافته که با کشت و معرفی ارقام اصلاح شده برنج ارتباط داشته است . لاین های 830 (IR66233-234-2-1-2) و 831 (IR67017-180-2-1-2) دارای عملکرد بالا و کیفیت دانه مناسب می باشند که بعد از دریافت 31 ژنوتیپ برنج از سال 1376 تا سال 1384 انتخاب شدند. میانگین عملکرد این لاین ها در آزمایش های مشاهده ای و مقایسه عملکرد در سال های 1376 تا 1378 به ترتیب 5/8 و 5/7 تن درهکنار بود که از شاهد های دمسیاه ( 3تن در هکتار) و سپیدرود ( 5/5 تن در هکتار) بیشتر بوده است. لاین های مذکور در سه منطقه از گیلان (رشت، رودسر و هشتپر) در سال های 1379 تا 1381 مورد ارزیابی قرار گرفتند و با میانگین عملکرد 6-5/5 تن در هکتار، یک تن محصول بیشتر از رقم خزر تولید کردند. پایداری عملکرد آنها با استفاده از روش های واریانس و ضریب تغییرات درون مکانی نشان داد که لاین های 830 و 831 از پایدارترین لاین ها بودند. نتایج آزمایش بهزراعی در سال های 1382 و 1383 نشان داد که برای آنها بهترین فواصل بوته ها 25 × 25 سانتی متر و مناسب ترین سطح کود ازته 90 کیلوگرم ازت خالص درهکتار می باشد.این لاین ها نیمه پا کوتاه ( 115 سانتی متر )، مقاوم به ورس و بیماری بلاست (نمره 1-2 ) و میان رس (125-120 روز) و یک هفته زودرس تر از رقم خزر هس تند. کیفیت تبدیل آنها 69-68% با 62-57% برنج سالم و کیفیت ظاهری دانه آنها با داشتن دانه های بلند و شکل دانه قلمی مناسب می باشد. به علاوه لاین های 830 و 831 با دارابودن آمیلوز متوسط (25-20%) ، دمای ژلاتینی متوسط (5-3) و قوام ژل متوسط (60-40 سانتی متر) از کیفیت پخت مطلوب و مورد پسند مصرف کنندگان ایرانی برخوردار هستند. در نتیجه این لاین ها با دارا بودن میانگین عملکرد و پایداری بالا و خصوصیات زراعی و کیفیت دانه مطلوب، به عنوان لاین های جدید برای معرفی به کشاورزان، انتخاب شدند

کلیدواژه ها:

برنج ، ارقام جدید ، پایداری عملکرد و کیفیت دانه