پتانسیل جوانه زنی توده های شبدر به دمای پایین

به نظر می رسد مهم ترین عامل محدود کننده گیاهان مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری تنش سرما باشد . به منظور بررسی اثر تیمار های مختلف دمایی بر خصوصیات مربوط به جوانه زنی شبدر ، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قا لب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجراء گردید . فاکتورهای آزمایشی شامل توده ( ۱۰ توده ) و دماهای مختلف (5، 7، 10 و 25 (به عنوان شاهد)) بود. هر تکرار شامل یک پتری دیش و محتوی ۱۰۰ بذر بود . پس از حدود ۳ هفته ، اندازه گیری صفات مورد مطالعه انجام شد . وزن خشک کل پس از قر ار دادن گیاهچه ها در آون با دمای ۷۵ درجه سانتیگراد (به مدت دو روز ) اندازه گیری شد . نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین توده های مورد مطالعه از لحاظ خصوصیات مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی ، طول ساقه چه، طول ریشه چه و وزن خشک گیاهچه اختلاف معنی دار وجود داشت . بیشترین درصد جوانه زنی مربوط به توده ایرانی و کمترین آن مربوط به توده توت فرنگی یکساله بود . توده ۳ چین دارای بیشترین و توده توت فرنگی چندساله دارای کمترین سرعت جوانه زنی بودند . بیشترین طول ریشه چه مربوط به تود ه برسیم و کمترین آن مربوط بهتوده توت فرنگی یکساله بود. توده برسیم بیشترین و توده های توت فرنگی یکساله و سپس توت فرنگی چندساله و پنجه کلاغی کمترین طول ساقه چه را دارا بودند . وزن خشک گیاهچه نیز در تود ه های برسیم مقاوم به سرما و برسیم بیشترین و در توده ایرانی کمترین میزان را دارا بود. با افزایش سطوح دمایی ، درصد و سرعت جوانه زنی و طول ریشه چه در تیمار های مورد آزمایش روند افزایشی طی نمود . اما طول ساقه چه در تیمار ۷ درجه سانتیگراد بیشتر از ۱۰ درجه سانتیگراد بود و اختلاف آماری معنی داری با شاهد نداشت . وزن خشک گیاهچه نیز در تیمار های دمایی مختلف اختلاف آماری معنی داری با یکدیگر نداشتند . بطور کلی توده های شبدر ، عکس العملهای متفاوتی از لحاظ صفات مورد مطالعه به سطوح مختلف دمایی نشان دادند و بر این اساس به نظر می رسد امکان انتخاب توده ها و توده های مقاوم به سرما برای کشت مستقیم یا استفاده در برنامه های اصلاحی وجود دارد.

کلیدواژه ها:

جوانه زنی ، شبدر ، دمای پایین