چشم انداز شهرهای تاریخی (مطالعه موردی: بافت تاریخی، فرهنگی شهر جاجرم)

پیشرفت های علمی شهرسازی در عصر تکنولوژی و سرعت، هیجان انگیز و دلهره آور است. رشد شهرها تحت تأثیر جنبش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار می گیرد و هر کدام به سهم خود تأثیری را بر پیکر شهرسازی و شهرنشینی وارد می آورد. علاوه بر این شهرسازی یک موضوع پویا و متحرک است و این تحرک و پویایی در ارتباط با صنعتی شدن و مهاجرت باید درنظر گرفته شود. بافت های تاریخی جزء مهم و منفک نشدنی از هر شهر است چرا که هویت و اصالت را باید در این بخش از شهر جستجو کرد. بافت گستره ای هم پیوند از محله ها، واحدهای مسکونی، تجاری، درختان، تیرهای برق، جوی ها و ... است که ارتباط این عناصر از طریق کوچه های متعدد میسر می شود. در برخی از شهرها این بافتها در معرض تهدید و نابودی است ولی خوشبختانه براساس مفاد ماده 166 قانون برنامه سوم و آئین نامه اجرایی آن و ماده 115 قانون برنامه چهارم توسعه دولت ملزم به در پیش گرفتن سازوکارهای مدیریتی خاص برای اداره بافت تاریخی شهرها و اعطای وظایف و مسئولیت های بیشتر به نهادهای محلی (شهرداریها) شده است. با توجه به اینکه این بافتها جزئی از سرمایه های فرهنگی محسوب می شوند در این راستا شهر تاریخی جاجرم مورد توجه مسئولان بوده و تاکنون برای آن طرح مستند نگاری و مستندسازی تهیه شده ولی متأسفانه فاقد طرح حفاظت می باشد لذا از این رو با چالشهایی روبروست. در این مقاله سعی بر این است تا با بررسی این بافت تاریخی کشور عزیزمان نقش شهرسازی در این بافتها را مورد بررسی و مداقه قرار دهد. روش مطالعه به صورت میدانی و کتابخانه ای است، لذا هدف اصلی بررسی وضعیت بافت از دیدگاه شهرسازی است و نه تأیید و با عدم تأیید اقدامات شده در این بافت ارزشمند تاریخی.

کلیدواژه ها:

شهرسازی ، بافت تاریخی ، چشم انداز