تاثیر سیاست های پولی بر نرخ ارز و شاخص قیمت سهام در ایران: رویکرد خود رگرسیون برداری

سیاست های پولی و شاخص قیمت سهام به عنوان متغیرهای بازار داخلی و نرخ ارز به عنوان مهمترین متغیر بازار خارجی، نقش بسیار مهمی در نوسانات اقتصادی یک کشور ایفا می کنند. لذا شناسایی این متغیرها ، تحزیه و تحلیل نوسانات و تصمیم گیری مناسب درباره آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطالعه علاوه بر تبیین نظری موضوع، از الگوی خود رگرسیونی بر داری (VAR) و داده های فصلی 1: 1381 تا 4: 1389 استفاده می شود. بعد از بررسی مانایی متغیرها و تعیین وقفه بهینه برای بررسی متغیرها در کوتاه مدت و بلند مدت از آزمون جوهانسن- جوسیلیوس برای تعیین بردارهای هم انباشتگی و از توابع واکنش و تجزیه واریانس برای تجزیه و تحلیل استفاده می شود. نتایج حاصل از تابع واکنش نرخ ارز نسبت به حجم نقدینگی نشان می دهد که هرگاه تکانه ای به اندازه یک انحراف معیار به متغیر حجم نقدینگی وارد گردد در دوره اول اثری بر نرخ ارز ندارد. از دوره دوم تا چهارم اثر آن منفی و کاهشی بوده و از دوره پنجم به بعد اثرش مثبت بوده و سیر صعودی پیدا می کند. تابع واکنش شاخص قیمت سهام نیز نشان می دهد که حجم نقدینگی تثر مثبتی بر شاخص قیمت سهام می گذارد ولی در برخی از دوره های زمانی اثر آن افزایشی و کاهشی است و این بیانگر نوسان زیاد شاخص قیمت سهام می باشد. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس برای نرخ ارز و شاخص قیمت سهام، سهم متغیر حجم نقدینگی در طی کوتاه مدت کم بوده و در طی زمان و در بلند مدت اثر آن افزایش می یابد. نکته قابل توجه این است که متغیر شاخص قیمت سهام نیز نقش مهمی در توضیح نوسانات نرخ ارز ایفا می کند. نقش شاخص قیمت سهام در نوسان نرخ ارز در کوتاه مدت 12/84 درصد هست که این اثرگذاری در بلندمدت به بیش از 33 درصد می رسد و این وابستگی زیاد دو متغیررا در اقتصاد ایران نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

سیاست پولی ، نرخ ارز ، شاخص قیمت سهام ، الگوی خود رگرسیون برداری ، ایران