بررسی تأثیر آموزش های فنی و حرفه ای بر اشتغال مهارت آموختگان: وضعیت ها، مشکلات و راهکارها مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی

مطالعات گوناگون در کشورهای مختلف جهان و ایران نشان داده است که آموزشهای فنی و حرفه ای در صورت اجرا و زمینه یابی صحیح می توانند نقش زیادی در جلب جوانان جویای کار و کاهش بیکاری در جامعه داشته باشند که بالطبع می توانند در کاهش اثرات منفی بیکاری همچون گسترش بزهکاری ها، کاهش امنیت و آسیب های فردی و اجتماعی در این راستا نقش عمده ای را داشته باشند. امروزه در تمامی مباحث مربوط به توسعه و امنیت به رابطه دوجانبه و چند جانبه میان ایجاد اشتغال، کارآفرینی و کاهش بیکاری در جامعه با دستیابی به امنیت و توسعه پایدار اشاره شده است.علیرغم باور همه ی عالمان و متخصصان به ویژه متخصصان توسعه، به اینکه نظامهای آموزش مهمترین عامل در توسعه ی واقعی و درون زا در کشورها می باشند، بررسیها و تحقیقات نشان می دهد نظامهای آموزشی متناسب با تحولات در جهان هماهنگی ندارد و حتی یک نوع واپس گرایی احساس می شود. در این راستا استان خراسان جنوبی به عنوان یکی از چهار استان بسیار محروم کشور عزیزمان ایران شناخته می شود که به دلیل داشتن صدها کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان و موقعیت جغرافیایی و سیاسی ویژه ای که دارد از جایگاه خاصی در مباحث مربوط به امنیت و توسعه در کشور برخوردار می باشد. وضعیت و موقعیت اقلیمی استان خراسان جنوبی که معدل بارندگی آن کمتر از یک سوم معدل بارندگی کشور در سالهای نرمال می باشد و همجواری آن با کویر لوت ایران، ایجاد اشتغال بوسیله گسترش بخش کشاورزی را در این استان با چالش های جدی مواجه کرده است به گونه ای که با خشکسالی های گسترده در دو دهه اخیر حفظ همین سطح زیر کاشت محصولات کشاورزی هم عزم جدی مسئولان مربوطه را نیاز دارد. برای گسترش اشتغال، کارآفرینی و کاهش بیکاری در استان خراسان جنوبی یکی از مولفه ها و راهکارهای اساسی که قابلیت دسترسی بیشتری را دارا می باشند گسترش و تنوع دوره های آموزش های فنی و حرفه ای استان خراسان جنوبی می باشد. متأسفانه یکی از ایرادات اساسی به نظام آموزش و پرورش ایران و همین طور زیر مجموعه مهم آن یعنی آموزش های فنی و حرفه ای در چند دهه اخیر عدم توجه به شناسایی عوامل تأثیر گذار بر اشتغال مهارت آموختگان آموزش فنی و حرفه ای در کشور و استان خراسان جنوبی جهت ارائه راهکارهای لازم برای افزایش اثربخشی و کارایی در این فرایندهای آموزشی می باشد. عدم توجه به این امر مهم می تواند موجب اتلاف سرمایه های عظیم مادی و معنوی و انسانی و ... به کار گرفته شده در اینآموزشها و همین طور دلسردی نسل های بعدی جوانان مستعد در جذب به این آموزش های فنی و حرفه ای در استان خراسان جنوبی و کشور بشوند. عدم توجه به این امر موجب عدم جلب جوانان به این آموزش ها و همین طور پایین آمدن میزان اثر بخشی و کارآیی فرایندهای یادگیری در این آموزش ها و در نهایت پایین آمدن کارایی دانش آموختگان این دوره ها در فرایند تولید و اشتغال در جامعه می شوند. این مقاله برگرفته شده از طرح پژوهشی با عنوان ((شناسایی عوامل تأثیر گذار بر اشتغال مهارت آموختگان آموزش فنی و حرفه ای استان خراسان جنوبی جهت ارائه راهکارهای لازم)) که در سازمان آموزش فنی و حرفه ای استان خراسان جنوبی در سالهای 1391 و 1392 اجرا شده است می باشد. این مقاله به سفارش ریاست محترم دفتر تحقیقات کاربردی فرماندهی مرزبانی نیروی انتظامی خراسان جنوبی نوشته شده است.

کلیدواژه ها:

آموزشهای فنی و حرفه ای ، عوامل تأثیر گذار ، اشتغال ، مهارت آموختگان ، خراسان جنوبی