بررسی تفاوتهای اجتماعی- اقتصادی در الگوی مصرف مواد غذایی دختران نوجوان 18-14 ساله شهر سمنان

هدف: الگوی مصرف مواد غذایی در نوجوانان تحت تاثیر عوامل مختلف اجتماعی - اقتصادی قرار دارد . شناسایی این عوامل در طراحی و اجرای برنامه های مداخله ای جهت ارتقای وضعیت تغذیه ای نوجوانان نقش مهمی دارد . این مطالعه با هدف بررسی تفاوتهای اجتماعی - اقتصادی در الگوی مصرف مواد غذایی دختران نوجوان 18-14 ساله شهر سمنان انجام گرفت. روش پژوهش: تعداد 256 دختر نوجوان 14 تا 18 ساله در سطح دبیرستانهای شهر سمنان از طریق نمونه گیری تصادفی دو مرحله ای انتخاب شدند. اطلاعات عمومی و تغذیه ای مربوط به دانش آموزان با استفاده از پرسشنامه های اطلاعات عمومی، یادآمد 24 ساعته، یادداشت خوراک و بسامد خوراک جمع آوری شد و با استفاده از برنامه نرم افزاری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: تحلیل عاملی 2 عامل مجزا را برای شناسایی وضعیت اجتماعی - اقتصادی مشخص ساخت. 1- وضعیت تحصیلی و دسترسی به امکانات (سواد والدین، بعد خانوار و داشتن امکاناتی چون منزل شخصی، باغ یا زمین، فریزر، اتومبیل و ...) 2- وضعیت شغل پدر و داشتن امکانات ذکر شده که این دو عامل، واریانس معنی داری را در وضعیت اجتماعی - اقتصادی داشت. قابل ذکر است که متغیر شغل مادر در تحلیل عاملی هر دو عامل مشترک بود. واریانس معنی داری را در وضعیت اجتماعی - اقتصادی تعیین نکرد و در الگوی مصرف غذایی دختران نوجوان نیز موثر نبود. تقسیم امتیاز هر عامل به سهک ها نشان داد که با افزایش سطح تحصیلات والدین و دسترسی به امکانات به سمت سهکهای بالاتر دفعات مصرف میوه و سبزی در هفته افزایش می یافت (به ترتیب 0/037=P و 0/001>=P). با افزایش درجه شغلی پدر و وضعیت اقتصادی، دفعات مصرف غذاهای آماده در دانش آموزان به طور معنی داری افزایش داشت (0/001=P). در سهکهای پایین تر وضعیت اجتماعی- اقتصادی میزان دریافت ویتامین B1 پایین (کمتر از 75% مقادیر توصیه شده مرجع) بود (0/030=P). با بهبود وضعیت اقتصادی-اجتماعی درصد از استاندارد دریافت آهن افزایش می یافت (0/046=P). نتیجه گیری: این بررسی نشان می دهد که وضعیت اجتماعی - اقتصادی در تع ی ین الگوی غذایی دختران نوجوان نقش دارد و بالا بردن سطح تحصیلات والدین و دسترسی خانوار به امکانات مناسب جهت ارتقای الگوی غذایی نوجوانان باید مورد تاکید قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

دختران نوجوان ، الگوی مصرف مواد غذایی ، وضعیت اجتماعی - اقتصادی