خوانش شاخص های توسعه پایدار در حمل و نقل شهری

یکی از چالش های اساسی فراروی برنامه ریزی شهری در اواخر قرن بیستم رشد پیوسته میزان ترافیک بوده که دستیابی به توسعه شهری پایدار را تحت تأثیر خود قرار داده است. حمل و نقل شهری بایستی با توسعه پایدار شهر هماهنگ و سازگار باشد و بهره گیری بهینه و منطقی را مد نظر قرار دهد. در مقاله حاضر، به بررسی سیاست و راهکارهای مؤثر در رسیدن به یک سیستم حمل و نقل با رویکرد توسعه پایدار می پردازیم که ضمن تأمین دسترسی به انواع فعالیت ها و کاربری های شهری، آثار نامطلوب رشد حمل و نقل بر محیط زیست را مهار نماید. ابتدا با بررسی مشکلات موجود در سیستم حمل و نقل شهرهای ایران که شامل افزایش آلودگی هوا، کاهش ایمنی راه ها، آفزایش ترافیک وسایل نقلیه موتوری و کاهش دسترسی عابران پیاده، معلول و دوچرخه سوار و تغییر در الگوی توسعه شهرها و کاربری زمین و ... می باشند به این نتیجه رسیدیم که استراتژی توسعه سطح راه ها (عرضه) به ع نوان یک الگوی سنتی نه تنها پاسخی عملی و مطلوب در برابر مسائل حوزه حمل و نقل نیست بلکه این امر موجب تشویق به افزایش سفر و ا ستفاده بیشتر از وسایل نقلیه شخصی می شود که تأثیری مخرب بر توسعه زیست محیطی و حیات شهر دارد. بنابراین در این مقاله به روش توصیفی و با استفاده از ابزار تحقیق م طالعه کتابخانه ای به ارائه راه کارهای مکمل مدیریت تقاضای سفرها با وجه به سه سازوکار تغییر وسایل نقلیه سفر- تغییر مقصد سفرها- ترکیب سفرها پرداخته ایم. همچنین با بررسی ویژگی های عملی شده شهرهای دارای سیستم حمل و نقل پایدار اروپایی و آمریکا پرداختیم. از جمله شاخص های سیستم های حمل و نقل در این شهرها می توان به : کاربری زمین، توسعه کاربری های مختلط- طراحی ساختار شهر و معابر با تأکید بر حرکت دوچرخه، تأکید بر مسیرهای پیاده محور و حمل و نقل عمومی، طراحی شهری با هدف افزایش کیفیت های محیط شهری برای تشویق به استفاده از شیوه های غیر موتوری- قیمت گذاری معابر و پارکینگ- مدیریت ترافیک و ارتقاء کیفیت زیست محیطی اشاره کرد.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، حمل و نقل پایدار ، عرضه و تقاضای سفر ، دوچرخه سواری ، پیاده مداری