تبعات زیست محیطی حمل و نقل شهری و راهکارهای بهبود آن در ایران

ضرورت توجه به ایجاد و توسعه صنعت حمل و نقل به عنوان یکی از زیرساخت های حیاتی در شبکه کالبدی هر جامعه ای امری اجتناب ناپذیر می باشد. اما این بدان مفهوم نخواهد بود که نگاه خود را صرفاً بر آثار مثبت ارتباطی و اقتصادی آن معطوف نموده و از تبعات منفی حاصل از حضور وسایط و زیرساخت های حمل و نقلی غافل بمانیم. چرا که مطالعات نشان می دهد این صفت به همراه عناصر تشکیل دهنده آن (وسایل نقلیه، مسیرهای ارتباطی و محیط طبیعی) اثرات جبران ناپذیری را بر محیط زیست تکرار ناشدنی دارد. اثرات آلودگی های زیست محیطی در محیط و خصوصاً حمل و نقل بسیار متنوع است. با توجه به نقش زیربنایی راهها در برنامه ریزی ها و توسعه هر کشور و اثرات مخرب و تاثیرگذار زیست محیطی فرآیند حمل و نقل در شهرها عوامل مخرب و منفی در محیط زیست باید کاهش یابد. هر چند چالش ها و موانع زیادی درحمل و نقل شهری وجود دارد اما آلودگی محیط زیست و کیفیت هوا از مسائلی است که با روند افزایش جمعیت بیشتر مورد توجه است. با توجه به بررسی های انجام شده حدود 75% از آلودگی هایی که منجر به کاهش کیفیت هوا می شود ناشی از سیستم حمل و نقل و ترافیک می باشد که این درصد در شهرها به حدود 90% افزایش پیدا می کند و این امر به دلیل استفاده از سوخت های ناپاک و بنزین های سرب دار می باشد.از روشهای کاهش این اثرات منفی اصلاح سیاستهای سوختی و استفاده از سوختهای پاک و اصلاح وسیله نقلیه و معاینات فنی و اولویت دادن به سیستم حمل و نقل عمومی می باشد. این پژوهش از نوع اسنادی – تحلیلی می باشد و ضمن بهره گیری از منابع کتابخانه ای به بررسی عملکرد فرآیندهای مذکور در این زمینه پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

آلودگی زیست محیطی ، حمل و نقل شهری ، کیفیت محیط ، توسعه ، ترافیک شهری