راهکار اجرایی سنجش و ارتقاء کیفیت پیاده‌راه‌ها با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی (نمونه‌ موردی: پیاده‌راه پانزده خرداد تهران)

در طول سه دهه اخیر، در نتیجه اوج‌گیری و حاد شدن مشکلات شهری مانند آلودگی محیط، دشواری رفت و آمد، افت کیفیت فضاهای شهری و.. واکنش گسترده ای علیه سلطه حمل و نقل موتوری و کاهش تحرکات پیاده به وجود آمده است. چنین شرایطی نیازمند ان است که برنامه‌ریزان و طراحان، عابر پیاده را به عنوان یک انسان و شهروند به رسمیت شناخته و به تأمین نیازهای او بپردازند. در ایران، تلاش در جهت ایجاد پیاده‌راه‌های سرزنده شهری در نخستین مراحل خود به سر می‌برد و اقدامات گسترده‌ای نیز در جهت سنجش وضعیت پیاده‌راه‌های موجود صورت نپذیرفته است. این پژوهش در تلاش است تا پس از تدوین چارچوب نظری مناسب در ارتباط با کیفیت پیاده‌راه‌هاع با رویکرد ذهنی، به تحلیل عوامل تبیین‌کننده کیفیت در پیاده‌راه‌ها بپردازد و با اولویت‌بندی حوزه‌های نیازمند اقدام، کیفیت بالاتری را برای مخاطبان فضا فراهم آورد. در همین راستا پیاده‌راه پانزده خرداد به عنوان نمونه موردی پژوهش انتخاب شد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و از مدل تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که از مجموع 25 متغیر بیانگر کیفیت، در نهایت 7 عامل «راحتی پیاده‌روی» و «جذابیت پیاده‌روی» ،«ایمنی و امنیت» ، «ملاحظات زیست محیطی»، «پیوستگی شبکه»ع «احساس تعلق» و «تنوع و گوناگونی» به عنوان عوامل اصلی کیفیت در این پیاده‌راه معرفی شده‌اند و میزان تأثیرگذاری هریک از عوامل مشخص گردیده‌اند. در انتها نیز با توجه به میزان اهمیت هریک از عوامل، پیشنهادها و راهکارهای اجرایی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

کیفیت ، پیاده‌راه ، فضاهای عمومی ، تحلیل عاملی